Το κήρυγμα των Αποστόλων

Του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού

Και να ηξεύρετε, παιδιά μου, ετούτην την γην, όπου κατοικούμεν, την έχει ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός.

Καθώς έχει ένας βασιλεύς και μαζώνει όλα τα βασιλικά χρέη και παίρνει από χωράφια, από αμπέλια και από τους ανθρώπους, και στέλνει ανθρώπους ιδικούς του και τα μαζώνουν κάθε χρόνον, και όταν τα πηγαίνουν εκείνοι έμπροσθεν εις τον βασιλέα χαίρεται ο βασιλεύς και τους δίδει μεγάλα χαρίσματα και τους έχει φίλους ήγαπημένους, έτσι έχει ο Χριστός την γην ωσάν αμπέλι, όλον τον κόσμον.

Και έβαλεν εργάτας τους δώδεκα Αποστόλους, τους ευλόγησε και τους έδωκε την χάριν του Αγίου Πνεύματος και ευθύς έμαθον τα γράμματα και όλες τις γλώσσες, ότι πρώτον οι Απόστολοι ήταν αγράμματοι και μίαν γλώσσαν μόνον ήξευραν, και αφού τους ηυλόγησε και τους εφύσησε εις το στόμα τους και έλαβον χάριν, όλα τα γράμματα και τις γλώσσες τις εμαθον. Και τους εστειλεν ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, ο αληθινός Θεός, εις όλον τον κόσμον και τους είπεν: Σύρτε εις όλον τον τόπον και εις όλην την γην, κάστρα και χωριά, και ειπέτε τους, αν ίσως θέλουν να ζήσουν και εδώ καλά και ειρηνικά και να τους βάλω εις τον παράδεισον, να πιστεύσουν και να βαπτίζωνται εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, και να φυλάγουν τα προστάγματα του αγίου Ευαγγελίου. Και εις οποίαν χώραν επήγαιναν οι Απόστολοι, είπεν ο Κύριος να ευλογούν την χώραν εκείνην. Και εις οποίαν χώραν και δεν τους δέχονται οι άνθρωποι, είπεν ο Κύριος: Να τινάζετε και τα παπούτσια σας από τον κονιορτόν και να φύγετε. Και ωσάν έλαβον οι Απόστολοι την χάριν και την ευλογίαν του Αγίου Πνεύματος, ευθύς έτρεξαν ωσάν αστραπή εις όλον τον κόσμον και μετ’ εκείνην την χάριν του Αγίου Πνεύματος ιάτρευον τυφλούς, λεπρούς, αρρώστους και τους δαιμονιζομένους, και, το μεγαλύτερον, με το όνομα του Χριστού μας επρόσταζαν τους νεκρούς και ανεσταίνονταν. Και εις οποίαν χώραν επήγαιναν οι Απόστολοι και τους εδέχονταν οι άνθρωποι, αρχιερείς, ιερείς, διακόνους, αναγνώστας έκαμναν και εκκλησίας, και ευλογούνταν η χώρα εκείνη και εγίνονταν ένας επίγειος παράδεισος, μία μεγάλη χαρά και ευφροσύνη, κατοικία των Αγγέλων, κατοικία του Χριστού μας. Και εις οποίαν χώραν επήγαιναν οι Απόστολοι και δεν τους εδέχονταν οι άνθρωποι, δεν ευλογούνταν η χώρα εκείνη, έμενε κατάρα και όχι ευλογία, κατοικία του διαβόλου και όχι του Χριστού μας.
πηγή

Ο απόστολος Παύλος και οι γυναίκες.

Επιμέλεια: Θ. Ι. Ρηγινιώτης

Ο απόστολος Παύλος θεωρείται από κάποιους μισογύνης, δηλαδή άνθρωπος εχθρικός προς το γυναικείο φύλο. Αυτό οφείλεται σε δύο αποσπάσματα από επιστολές του, όπου, στο ένα, απαγορεύει στις γυναίκες να κάνουν κήρυγμα στη συγκέντρωση των χριστιανών και, στο άλλο, χαρακτηρίζει τον άντρα “κεφαλή της γυναικός” και συμβουλεύει τη γυναίκα να “φοβήται τον άνδρα”.Όπως ανέφερα εξαρχής, διαφωνώ μ’ αυτή την άποψη˙ τη θεωρώ παρερμηνεία των απόψεων του αποστόλου και πιστεύω, αντίθετα, ότι ο Παύλος ήταν πολύ φιλικός, και τρυφερός ακόμη με τις γυναίκες, χωρίς όμως αυτή η τρυφερότητα να παίρνει ερωτικό περιεχόμενο, γιατί ο ίδιος ήταν αφοσιωμένος ολοκληρωτικά στο Θεό (είχε “θεϊκό έρωτα”, αντανάκλαση του οποίου είναι ο ανθρώπινος έρωτας, όταν χαρακτηρίζεται από αγάπη).

Στηρίζω την άποψή μου στα εξής:

Α. Ο Παύλος, όπως και οι άλλοι απόστολοι, αλλά και ο ίδιος ο Ιησούς, μίλησε στις γυναίκες όπως και στους άντρες. Υπήρξαν μάλιστα φορές που μίλησε μόνο σε γυναίκες (πράγμα αδιανόητο για τους ρήτορες και τους θρησκευτικούς δασκάλους της εποχής, είτε Ρωμαίους και Έλληνες είτε Ιουδαίους), όπως στους Φιλίππους της Μακεδονίας, όπου μάλιστα φιλοξενήθηκαν στο σπίτι μια γυναίκας που έγινε χριστιανή, της αγίας Λυδίας της πορφυροπώλιδος, με πρωτοβουλία της ίδιας (βλ. Πράξεις των αποστόλων, 16, 13-15). Συνεργάστηκε επίσης με γυναίκες, όπως η αγία Φοίβη, διακόνισσα και επίσημο πρόσωπο στην Εκκλησία των Κεχραιών, η οποία μετέφερε στη Ρώμη την επιστολή του Παύλου προς Ρωμαίους, και για την οποία ο Παύλος μιλάει πολύ τιμητικά στο 16ο κεφ. αυτής της επιστολής («…δεχτείτε την όπως ταιριάζει στους χριστιανούς και στηρίξτε την σε ό,τι χρειαστεί, γιατί έχει προστατεύσει πολλούς και εμένα τον ίδιο», Ρωμ. 16, 1-2).

Β. Σ’ αυτό το κεφ. 16 της προς Ρωμαίους, όπου χαιρετά έναν προς έναν τους φίλους του [κατά κάποιους το κεφάλαιο δεν ανήκει στην προς Ρωμαίους, γιατί ο Παύλος φαίνεται να μην είχε ακόμη επισκεφτεί τη Ρώμη, αλλά έχει αποσπαστεί από την προς Εφεσίους (βλ. Σάββα Αγουρίδη, Εισαγωγή εις την Καινήν Διαθήκην, εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα 1971, σελ. 273-276), μπορεί όμως να υπήρχαν στη Ρώμη γνωστοί του Παύλου χωρίς ο ίδιος να είχε πάει οπωσδήποτε εκεί], το 1/3 των ανθρώπων που αναφέρει είναι γυναίκες. Προσθέτει μάλιστα τι οφείλει (ο ίδιος ή η χριστιανική ιεραποστολή) σε καθέναν και καθεμιά απ’ αυτούς. Ο τρόπος που μιλάει για τις γυναίκες είναι πολύ τιμητικός και φανερώνει όχι μόνο μεγάλη αγάπη (π.χ.: «χαιρετίστε την Περσίδα, την αγαπητή…, χαιρετίστε τον Ρούφο, τον εκλεκτό εν Κυρίω, και τη μητέρα του και δική μου μητέρα» –εννοεί ότι την αγαπάει σα μητέρα του– «χαιρετίστε τον Ακύλα και την Πρίσκιλλα, τους συνεργάτες μου, που πρόταξαν το στήθος τους για να με προστατεύσουν» κ.λ.π.), αλλά και την ισότιμη θέση που είχαν άντρες και γυναίκες στην πρώτη Εκκλησία: «… χαιρετίστε τον Ανδρόνικο και την Ιουνία …, που είναι επίσημοι ανάμεσα στους αποστόλους και έγιναν χριστιανοί πριν από μένα…, χαιρετίστε την Τρύφαινα και την Τρυφώσα, που κοπιάζουν στην υπηρεσία του Κυρίου» κ.λ.π. Επίσης, στην επιστολή προς Φιλήμονα αναφέρει ως παραλήπτες ισότιμα το Φιλήμονα, τη γυναίκα του «Απφία την αγαπητή», τον Άρχιππο, που κατά κάποιους ήταν τοπικός επίσκοπος (μήπως όμως και γιος τους;) και ολόκληρη την «εκκλησία του σπιτιού του».

Γ. Στο κεφ. 7 της Α΄ προς Κορινθίους, ο Παύλος, αν και άγαμος, δίνει συμβουλές στα παντρεμένα ζευγάρια. Δεν το κάνει για να προκαθορίσει τη ζωή των χριστιανών και να την εξουσιάσει σε κάθε της πτυχή, ούτε για να… παραστήσει ότι τα ξέρει όλα, αλλά επειδή τού το ζήτησαν οι χριστιανοί της Κορίνθου με επιστολή τους. Εκεί ομολογεί ότι θα προτιμούσε οι χριστιανοί να έμεναν άγαμοι, σαν κι αυτόν, αλλά δηλώνει ότι θεωρεί εξίσου χαρίσματα τόσο την αφιέρωση στο Θεό όσο και το γάμο –«ο καθένας έχει το χάρισμά του» λέει (7, 7). Απλώς, η αφιερωμένη στο Θεό παρθενία, διευκρινίζει, υπερτερεί μόνο επειδή δίνει στον άνθρωπο τη δυνατότητα να αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στο Θεό. Η διαπίστωση αυτή ήταν εξαιρετικά σημαντική για τον ειδωλολατρικό αρχαίο κόσμο, όπου συχνά ο γάμος ήταν υποτιμημένος, επειδή το σώμα και γενικά η ύλη θεωρούνταν δημιουργήματα κατώτερου κακού θεού (δυαλισμός).

Στο κεφάλαιο αυτό λοιπόν φαίνεται η ισοτιμία άντρα και γυναίκας στο χριστιανισμό: ό,τι συμβουλεύει ο Παύλος τον άντρα, το ίδιο λέει και στη γυναίκα, και δηλώνει ότι ο άντρας μπορεί να σώσει τη γυναίκα του και η γυναίκα τον άντρα της (δηλαδή να την ή τον βάλει στη βασιλεία του Θεού, να του ή της προσφέρει την αγιότητα, μέσα απ’ το γάμο, με την αγάπη που θα υπάρχει ανάμεσά τους). Γράφει:

«…Ο άνδρας να προσφέρει στη γυναίκα την εύνοια που της οφείλει, το ίδιο και η γυναίκα στον άνδρα» (εύνοια, εδώ = συζυγική αγάπη). «Η γυναίκα δεν εξουσιάζει το σώμα της, αλλά ο άνδρας× ομοίως, και ο άνδρας δεν εξουσιάζει το σώμα του, αλλά η γυναίκα. Μη στερείτε ο ένας τον άλλον» [ενν. από την ερωτική πράξη –επειδή συχνά τα μέλη θρησκευτικών ομάδων τηρούσαν υποχρεωτική ασκητική εγκράτεια μέσα στο γάμο, επειδή θεωρούσαν το σώμα κακό (άποψη που απορρίφθηκε αμέσως από το χριστιανισμό)], «εκτός αν το κάνετε με κοινή συμφωνία προσωρινά, για να αφοσιώνεστε στην προσευχή και τη νηστεία, και πάλι να σμίγετε, για να μη σας πειράζει ο διάβολος για τη μικρή αντοχή σας… Εάν ένας χριστιανός έχει γυναίκα άπιστη” (=ειδωλολάτρισσα) “και αυτή συμφωνεί να μείνει μαζί του, να μην τη χωρίσει× και γυναίκα εάν έχει άνδρα άπιστο και αυτός συμφωνεί να μείνει μαζί της, να μην τον χωρίσει. Γιατί ο άπιστος άνδρας έχει αγιαστεί μέσα από τη γυναίκα και η γυναίκα η άπιστη έχει αγιαστεί μέσα από τον άνδρα… Εάν ο άπιστος θέλει να χωρίσει, ας χωρίσει. Δεν είναι δεσμευμένος ο αδελφός ή η αδελφή σε κάτι τέτοιο. Ο Θεός μας έχει καλέσει εν ειρήνη. Γιατί, πού ξέρεις, γυναίκα, αν δε σώσεις τον άνδρα; Ή πού ξέρεις, άνδρα, αν δε σώσεις τη γυναίκα;…» (Α΄ Κορ. 7, 3-16).

Εκτός των άλλων, φαίνεται εδώ ότι και η γυναίκα μπορούσε να χωρίσει τον άντρα της με τη δική της θέληση, όπως και ο άντρας τη γυναίκα.

Υπενθυμίζω για την ιστορία ότι κατά τον Αριστοτέλη «το άρρεν και το θήλυ, φύσει το μεν κρείττον, το δε χείρον, το μεν άρχον το δε αρχόμενον» (Πολιτικά Α΄, Γ΄, Η΄), ενώ κατά τον Πλάτωνα «η θηλεία φύσις ως προς αρετήν χείρων της των αρρένων» (Νόμοι, Στ΄, 781). Στη Ρώμη ζούσαν στην αυστηρή κηδεμονία του συζύγου τους ή του κοντινότερου άντρα συγγενή, ενώ ακόμη και οι νόμοι του Σόλωνα όριζαν πως η μάνα δεν έχει γνώμη για τη ζωή του παιδιού της! Αν ο πατέρας έπαιρνε στα χέρια του το νεογέννητο, σήμαινε πως «το λυπήθηκε και το κρατούσε», ενώ, αν απέστρεφε το πρόσωπό του, το πετούσαν στα όρνια ή το σκότωναν! Γι’ αυτό η επιστολή προς Διόγνητον γράφει πως οι χριστιανοί (η «ψυχή της κοινωνίας») «γεννάνε παιδιά, αλλά δεν τα πετάνε».

Ήταν το πλαίσιο της εποχής. Το ερώτημα ήταν: η γυναίκα είναι άνθρωπος; Ούτε στη Γαλλική Επανάσταση της δόθηκε δικαίωμα ψήφου, παρά μόνο στην Αγγλία το 1917 και μόνο στις παντρεμένες και τις πτυχιούχους, ενώ στο πανεπιστήμιο του Λονδίνου μόλις το 1871 είχαν γίνει δεκτές φοιτήτριες.

Αιτίες παρανοήσεων

Τότε γιατί υπάρχουν σε επιστολές του Παύλου τα αποσπάσματα που δίνουν αφορμή να θεωρείται μισογύνης;

Ας δούμε αυτά τα σημεία.

1. Στην προς Εφεσίους 5, 22-33, που διαβάζεται κατά τη σημερινή τελετή του γάμου, ο Παύλος προσπαθεί να πείσει τους άντρες να αγαπούν και να προστατεύουν τις γυναίκες τους. Το παράδειγμα της κεφαλής («ο άνδρας είναι κεφαλή της γυναίκας, όπως ο Χριστός κεφαλή της Εκκλησίας») έχει στόχο να καταλήξει στο ότι καμιά κεφαλή δε μίσησε ποτέ το σώμα της, άρα ο άντρας πρέπει να φέρεται στη γυναίκα του όπως ο Χριστός φέρεται στην Εκκλησία: να την αγαπάει και να θυσιάζεται γι’ αυτήν («οι άνδρες αγαπάτε τας γυναίκας εαυτών, καθώς και ο Χριστός ηγάπησε την εκκλησίαν και εαυτόν παρέδωκεν υπέρ αυτής», 5, 25).Το απόσπασμα τελειώνει με τη γνωστή κατακλείδα «η δε γυνή ίνα φοβήται τον άνδρα» –«να υποτάσσεται» στον άντρα, λέει στην αρχή, ενώ όμως έχει ήδη πει, απευθυνόμενος σε όλους τους χριστιανούς, το παράδοξο και διαφωτιστικό «να υποτάσσεσθε ο ένας στον άλλο» («υποτασσόμενοι αλλήλοις», 5, 21), χωρίς να ξεχωρίζει άντρες και γυναίκες: αυτή η αμοιβαία «υποταγή» δηλώνει την αμοιβαία υποχωρητικότητα, αναγκαία για την ανθρώπινη συνύπαρξη.

Η κατακλείδα αυτή («ίνα φοβήται τον άνδρα») δεν είναι εντολή: είναι η κατάληξη της εκπλήρωσης των υποχρεώσεων του άντρα προς τη σύζυγό του –ο άντρας πρέπει να αγαπά και να προστατεύει τη γυναίκα του, εάν θέλει η γυναίκα του «να τον φοβάται»: «ίνα» φοβήται, γράφει, όχι «φοβού» (ενώ «οι άνδρες αγαπάτε»)Ότι το φοβήται έχει την έννοια του σεβασμού είναι γνωστό (μπορεί να έχει και μια άλλη έννοια: η γυναίκα να ανησυχεί για τον άντρα, να «φοβάται» μήπως, με τη συμπεριφορά της, γίνει ανάξια της εκτίμησής του, κλονίζοντας έτσι και τα θεμέλια της οικογένειάς της). Αν η ερμηνεία περί σεβασμού είναι σωστή, τότε ο Παύλος εδώ απαντά σε συγκεκριμένα προβλήματα οικογενειών, όπου οι γυναίκες, επειδή είχαν χάσει αυτό το «φόβο» (=σεβασμό), αντιμετώπιζαν προβλήματα συμβίωσης με τους άντρες τους.

2. Στην Έφεσο προφανώς υπήρχαν έντονα προβλήματα τέτοιου είδους, γι’ αυτό και στην Α΄ επιστολή προς Τιμόθεον (μαθητή του Παύλου, επισκόπου στην Έφεσο της Μικράς Ασίας), κεφ. 2, 11-15, απαγορεύει στις γυναίκες, και μάλιστα πολύ αυστηρά, να μιλούν κατά τη διάρκεια των θρησκευτικών συγκεντρώσεων. Λέει μάλιστα ότι η γυναίκα σώζεται «διά της τεκνογονίας» και με τη σταθερότητά της στην πίστη και την αγάπη. Το τελευταίο δεν υποτιμά τη γυναίκα, αλλά τιμά τη γέννηση του παιδιού και την υψώνει σε ύψιστο γεγονός της ανθρώπινης ιστορίας και της (καθ’ έκαστον) ανθρώπινης ζωής, ισοδύναμο με όλες τις φιλοσοφίες, τις ιεραποστολές, τους αγώνες και τις προσπάθειες που καταβάλλει ο άντρας για τη δική του «σωτηρία».

Στο τέλος του κεφ. 14 της Α΄ προς Κορινθίους (14, 34-40), η απαγόρευση αυτή επανέρχεται, με την πληροφορία ότι ισχύει σε όλες τις χριστιανικές Εκκλησίες και μάλιστα με τη σκανδαλώδη συμπλήρωση ότι, αν η γυναίκα θέλει να μάθει κάτι που δεν το κατάλαβε, πρέπει να περιμένει να γυρίσουν σπίτι και να ρωτήσει τον άντρα της, γιατί «είναι αισχρό να μιλάει μια γυναίκα στη συγκέντρωση των πιστών»! Λίγο νωρίτερα (11, 2-16) έχει πει και ότι οι γυναίκες πρέπει να καλύπτουν την κεφαλή τους κατά τη διάρκεια της λατρείας, για να δείχνουν ότι «έχουν κεφαλή» (τον άντρα τους), όπως και ο άντρας έχει κεφαλή: το Χριστό. «Ο άντρας είναι εικόνα και δόξα του Θεού και η γυναίκα είναι δόξα του άντρα”. “Η γυναίκα έγινε από τον άντρα και για τον άντρα και όχι ο άντρας από τη γυναίκα και για τη γυναίκα» λέει (δηλαδή η Εύα από την πλευρά του Αδάμ)!Προσθέτει όμως αμέσως το ερμηνευτικό κλειδί, που προστατεύει από παρανοήσεις σε βάρος της γυναίκας: ναι, αυτό ορίζει ο νόμος και αυτό επιβάλλουν οι ατυχείς κοινωνικές περιστάσεις, αλλά προσοχή: «όμως, ούτε άνδρας χωρίς γυναίκα ούτε γυναίκα χωρίς άνδρα εν Κυρίω. Γιατί, όπως υπάρχει η γυναίκα από τον άντρα» (η Εύα από τον Αδάμ), «έτσι και ο άντρας από τη γυναίκα και όλα από το Θεό». Εδώ είτε εννοεί τη γέννηση κάθε άντρα από τη μητέρα του είτε τη γέννηση του 2ου Αδάμ, του Χριστού, από τη «νέα Εύα», την Παναγία.

Πού οφείλεται όμως αυτή η απαγόρευση;

Στο σημείο που σχολιάσαμε λίγο πριν, στην αρχή του κεφ. 11, ο Παύλος αναφέρει ρητά ότι η γυναίκα μιλούσε, και μάλιστα προφήτευε, στην «εκκλησία» (δηλαδή στη συγκέντρωση των χριστιανών) και θεωρεί το φαινόμενο απόλυτα αποδεκτό: «κάθε γυναίκα που προσεύχεται ή προφητεύει…» κ.τ.λ. Όμως η προφητεία και κάθε θείο χάρισμα για τον Παύλο είναι κάτι, που, για να προστατεύεται η αυθεντικότητά του, πρέπει να αποφέρει την πνευματική ωφέλεια των ακροατών και να συνοδεύεται από το μέγιστο χάρισμα, την αγάπη˙ οι αναφορές του στα κεφάλαια 13 και 14 ξεκαθαρίζουν τη θέση του απέναντι στα «χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος» και γενικά τα «θαύματα».

Έτσι, ζητάει από κάθε άντρα που προσεύχεται ή προφητεύει να έχει το κεφάλι ακάλυπτο κι από κάθε γυναίκα που προσεύχεται ή προφητεύει να το καλύπτει, γιατί η καλυμμένη ή ακάλυπτη κεφαλή, αντίστοιχα, είχε συνδηλώσεις εγωισμού, υποταγής ή κυριαρχίας αθέμιτης του ενός επί του άλλου φύλου. Τόσο ο άντρας όσο και η γυναίκα μπορεί να εκτραπεί. Έχουμε κι εδώ την ισότιμη διατύπωση˙ ό,τι γράφεται για τον ένα γράφεται αντίστοιχα αμέσως μετά, με το ίδιο σχήμα, και για τον άλλο.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Πατέρες της Εκκλησίας ομόφωνα είδαν στον Παύλο την υπεράσπιση της ισοτιμίας των δύο φύλων. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος αναφέρεται αμέτρητες φορές στον Παύλο για να υποστηρίξει τη γυναίκα. Και ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, στις Αποκρίσεις προς Θαλάσσιον, ερμηνεύει αλληγορικά αυτό το σημείο, θεωρώντας ότι ο άντρας υπονοεί το νου και η γυναίκα την αίσθηση, ενώ η προσευχή την καλλιέργεια των αρετών και η προφητεία την εμβάθυνση στη θεολογία˙ ο μεν νους, όταν «προσεύχεται ή προφητεύει», πρέπει να είναι «γυμνός», ελεύθερος από ανθρώπινες μεθόδους ή από περιττές έγνοιες και σκέψεις, η αίσθηση όμως πρέπει να εξουσιάζεται από το νου, γιατί μόνη της δεν επαρκεί για να καθοδηγήσει τον άνθρωπο: μόνο τα ζώα λειτουργούν με άλογες αισθήσεις.

Ακόμα κι αν θεωρήσουμε υπερερμηνεία αυτή την προσέγγιση, πιστεύοντας πως ο Παύλος δεν είχε στο νου του τόσο εξεζητημένες αλληγορίες, είναι ενδεικτικό για την πατερική νοοτροπία, εκφραστής της οποίας είναι ο άγιος Μάξιμος: σε καμία περίπτωση από τους ορθόδοξους Πατέρες δε γίνεται δεκτή ανισότητα των δύο φύλων.

Επίσης γνωρίζουμε από τις Πράξεις των αποστόλων (21, 8-9) ότι στην Καισάρεια της Παλαιστίνης οι τέσσερις θυγατέρες του αγίου διακόνου Φιλίππου προφήτευαν (μία από αυτές ήταν η γιατρός αγία Ερμιόνη)˙ ο Παύλος φιλοξενήθηκε στο σπίτι τους και καμιά κακή εντύπωση δεν του προκάλεσε το γεγονός, ούτε αντέδρασε, ούτε καν εξεπλάγη. Ομοίως, το κεφ. 16 της προς Ρωμαίους, που αναφέραμε πιο πριν, αποδεικνύει ότι η γυναίκα στην Εκκλησία γινόταν και διάκονος και «επίσημη μεταξύ των αποστόλων». Για τις διακόνισσες ο Παύλος μιλάει πολύ τιμητικά στην Α΄ Τιμόθ. 3, 11: οι σωστές διακόνισσες (πρέπει να) είναι «σεμνές, όχι ραδιούργες, νηφάλιες και έμπιστες σε όλα».

Στην Πεντηκοστή, την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος την έλαβαν και οι γυναίκες, όπως αναφέρεται ρητά στις Πράξεις, 1, 14. Ονόματα γυναικών αποστόλων («ισαποστόλων», δηλαδή ισότιμων με τους αποστόλους) διασώζει η παράδοση: την αγία Θέκλα (συνεργάτιδα μάλιστα του Παύλου), την αγία Φωτεινή (τη γνωστή Σαμαρείτισσα του κατά Ιωάννην 4, 1-42), την αγία Μαρία τη Μαγδαληνή, την αγία Μαριάμνα, αδερφή του αποστόλου Φιλίππου, μεταγενέστερα την αγία Νίνα, που μετέδωσε το χριστιανισμό στη Γεωργία, κ.ά. Η γυναίκα επίσης είχε το σπουδαίο λειτούργημα της φιλανθρωπίας (συγκεκριμένη υπεύθυνη εκκλησιαστική θέση), όπως φαίνεται από το Α΄ Τιμόθ. 5, 2-16, αλλά και από την ιστορία της αγ. Ταβιθάς, της χριστιανής αρχόντισσας που συντηρούσε τους φτωχούς στην Ιόππη, η οποία πέθανε και την ανάστησε ο Πέτρος (Πράξ. 9, 36-42).

Ο Παύλος γνωρίζει πολύ καλά ότι είναι έτσι τα πράγματα και θεμελιώνει ο ίδιος, πρώτος στην αρχαιότητα, την ισοτιμία των δύο φύλων: «δεν υπάρχει Ιουδαίος και Έλληνας ούτε δούλος και ελεύθερος ούτε αρσενικό και θηλυκό, όλοι είστε ένας εν Χριστώ Ιησού» (προς Γαλάτας 3, 28). Αντιμετωπίζει όμως με τις επιστολές του συγκεκριμένα προβλήματα που προκύπτουν στις διάφορες τοπικές Εκκλησίες, για τα οποία οι ίδιοι οι χριστιανοί, με δικές τους επιστολές, του ζητούν να παρέμβει (μία τουλάχιστον απ’ αυτές τις ενέργειες την έκανε γυναίκα, η Χλόη, που έστειλε και ζήτησαν από τον Παύλο να παρέμβει για τις διχόνοιες στην Εκκλησία της Κορίνθου, Α΄ Κορ. 1, 11)!

Η ύπαρξη γυναικών που προσπαθούσαν να διδάξουν από εγωισμό και όχι από αγάπη (γι’ αυτό και δεν τα κατάφερναν, αλλά επέμεναν), προκαλώντας προβλήματα στην Εκκλησία, είναι φανερή από το γεγονός ότι, μόλις κατά το 2ο αιώνα μ.Χ., στη Μικρά Ασία (υπενθυμίζω ότι η προς Τιμόθεον απευθύνεται στον πρώτο επίσκοπο Εφέσου της Μ. Ασίας) εμφανίστηκε το αιρετικό κίνημα του Μοντανισμού (ακραίοι ηθικιστές, που θεωρούσαν ότι όποιος αμαρτάνει πρέπει να φεύγει από την Εκκλησία έστω κι αν μετανοεί), με χαρακτηριστικό του τις γυναίκες προφήτισσες, όπως τη Μαξιμίλλα και την Πρίσκιλλα (όχι την ομώνυμη συνεργάτιδα του Παύλου, που είναι από τις σημαντικότερες γυναικείες μορφές στην πρώτη Εκκλησία). Σε τέτοιες περιπτώσεις προφανώς οφείλεται η «απαγόρευση» στη γυναίκα να διδάσκει στη συγκέντρωση των πιστών, ενώ η γυναίκα ήταν σε θέση να προφητεύει, αν είχε το χάρισμα, όπως οι θυγατέρες του Φιλίππου, ακόμη και να διδάσκει, όπως η αγία Πρίσκιλα, οι ισαπόστολοι και πιθανόν η Φοίβη.

ΠΗΓΗShare this:

• LinkedIn2
• Email
• Mor

Στάρετς Ιάκωβος

Οι στάρετς είναι πραγματικοί ιατροί. Δεν προφέρουν ποτέ μάταια λόγια στοργικά, δίνουν ένα φάρμακο, συχνά πικρό, αλλά πάντοτε αποτελεσματικό. Κανένας δεν φεύγει από έναν στάρετς, με απελπισία, ούτε με θλίψη. Φεύγει από κοντά του παρηγορημένος, μ' ένα ακτινοβόλο και ξανανοιωμένο πρόσωπο.Δεν είναι μόνον η πνευματική σοφία που επιδρά, αλλά και η δύναμη της προσευχής τους, η δύναμη της θετικής και άμεσης αγάπης που γίνεται αισθητή αμέσως από τον καθένα, όπως επίσης και η απεριόριστη εμπιστοσύνη που τους δίνει ο λαός. Χιλιάδες άνθρωποι στην Ρωσία ζουν με την ανάμνηση της συνομιλίας τους μ' έναν στάρετς και με τις συμβουλές που τους έδωσε. Ο στάρετς είναι μια εικόνα του Θεού. Ακόμα και μια φορά να τον δη κανείς, καταλαβαίνει ότι δεν είναι πια δυνατόν να ζήσει όπως πριν, ότι εις το εξής ολόκληρη η ύπαρξη θα εκτιμάται σε σχέση μ' αυτή την ομορφιά, μ' αυτό το φως της χάριτος. Η αγιότητα στους στάρετς, γίνεται μια απαίτηση κι ένα κάλεσμα.
Η φίλη μου είπε μια φορά: «Εάν ο στάρετς Ιάκωβος είναι έτσι, τότε πως πρέπει να είναι ο Χριστός!»

Ένα τεράστιο πλήθος, ανθρώπων ακολουθούσε τον παπα-Ιάκωβο που λουζόταν από το φως της αγάπης όπου κι αν εμφανιζόταν. Το κύριο χαρακτηριστικό τους είναι η ταπείνωση; Ο στάρετς Ιάκωβος λέει συχνά για τον εαυτό του: «Είμαι ένα χαλάκι όπου οι άνθρωποι σκουπίζουν τα πόδια τους». Κι ακόμα: «Προσπαθώ συνέχεια να σκαρφαλώσω στον πάγκο και ξαναβρίσκομαι από κάτω. Αλλά ξαναπροσπαθώ, δεν κουράζομαι»
 Ο παπα-Ιάκωβος είχε πολύ ευρύ πνεύμα. Εγώ κι άλλοι πιστοί διανοούμενοι, συνηθισμένοι να είμαστε ανεκτικοί και να μην εκπλησσόμεθα ποτέ με τίποτα, ξαφνιαστήκαμε από αυτήν την ευρύτητα των κρίσεων των στάρετς, που δεν έχει κανένα κοινό σημείο με το φιλελευθερισμό ούτε με την αδιαφορία. Μια τέτοια ευρύτητα απόψεων κι ένα τέλειο θάρρος ήταν φανερά το αποτέλεσμα της εσωτερικής ηρεμίας, της δυνάμεως και της εμπιστοσύνης στο Θεό.
 Ο στάρετς ήταν πολύ οικτίρμων. Θυμάμαι πως μια φορά μετά την ακολουθία στην εκκλησία της κοιμήσεως, είχαμε σχηματίσει μια μεγάλη ουρά περιμένοντας να δεχτούμε την αγία του ευλογία και να του φιλήσουμε το χέρι. Εκείνη τη στιγμή μπήκε ένας άνδρας στην εκκλησία. Ήταν ένας γνωστός μου, που μόλις είχε έρθει στο Πετσόρι με το λεωφορείο. Εγώ ήξερα καλά τη δύσκολη ζωή του. Μόλις είχε τραβηχτεί από έναν κόσμο όπου άφηνε άλυτα δράματα στην οικογένεια του και στη δουλειά του. Το νέο και κουρασμένο πρόσωπο του Νικόλα είχε την έκφραση μιας καταστροφής. Έμοιαζε χαμένος. Μεγάλη ήταν η αντίθεση αυτού του προσώπου και των άλλων που ήσαν ήρεμοι και ειρηνικοί μετά από μια μεγάλη ακολουθία.Ο Νικόλαος, αναποφάσιστος, πιάνει θέση στην άκρη της ουράς για να ζητήσει ευλογία από τον στάρετς, αλλά ο ίδιος ο στάρετς τον προσέχει αμέσως, τον πλησιάζει, τον αγκαλιάζει (είναι η πρώτη φορά που τον βλέπει), τον φιλά στο μέτωπο, στα μάγουλα, στο λαιμό. Μόνον μια μητέρα μπορεί να χαϊδέψει έτσι ένα παιδί της που υποφέρει. Ο στάρετς ρωτά το Νικόλα από που ήρθε και πότε θα μπορέσει να περάσει για εξομολόγηση.Όταν θυμάμαι αυτή τη σκηνή, η απαίδευτη καρδιά μου μου φαίνεται πέτρινη, χονδροειδής.

Στη συνέχεια είχα, εγώ η ίδια την εμπειρία της αγάπης του στάρετς. Μετά από μια συνομιλία μαζί του αποκόμισα μια αίσθηση συμφιλιώσεως χωρίς όρια, με ολόκληρο τον κόσμο, με τους ανθρώπους, τα ζώα, τις πέτρες. Δεν είναι τυχαίο το ότι ονομάζουμε το Άγιο Πνεύμα Παράκλητο: που παρηγορεί. Ακριβώς εκείνη τη στιγμή ήταν μαζί μας το Άγιο Πνεύμα. Ο στάρετς μου μίλησε άμεσα και αυστηρά για τα ελαττώματα μου, για την ανυπομονησία μου, για την έλλειψη ωριμότητας, αλλά βγήκα από το εξομολογητήριο παρηγορημένη σαν να είχα βρεθεί στον παράδεισο. Άλλωστε δεν έκρυβε την πρόθεση του να με παρηγορήσει. Κατά τη διάρκεια της συζητήσεως μας πολλές φορές μου είπε: «Να πως μπορώ ακόμα να σε παρηγορήσω». Η αγάπη του ήταν συγχρόνως μεγαλειώδης, τρυφερή και τόσο δυνατή, που δεν φοβόμουν καθόλου να του τα πω όλα ειλικρινά.
Με τα λόγια έδινε την εντύπωση ότι στέκεται με σεβασμό μπροστά σε κάθε μικρό χορταράκι. Δεν έλεγε, «μήλο» αλλά «μηλαράκι»• ο ίδιος ήταν μια προσωπικότητα ανανεωμένη και πυρπολημένη γεμάτη από το Λόγο και από θείες ενέργειες
 Ο στάρετς Ιάκωβος δεν έκανε γενικές ερωτήσεις. Το πλησίασμα των ανθρώπων γι' αυτόν ήταν αναγκαστικά άμεσο και συγκεκριμένο. «Κάθε άνθρωπος θα διανύσει τον δικό του δρόμο προς τον Θεό. Πρέπει να δώσεις στον καθένα σύμφωνα με τα μέτρα του», έλεγε.
 Θυμάμαι που τον είδα να μιλά με μερικές γυναίκες που του ζητούσαν μια ευλογία για το γάμο τους. Στη σκληρή εποχή μας, το πρόβλημα των γάμων και των διαζυγίων έχει γίνει δραματικό. Σπάνιος είναι ο γάμος που μπορεί να θεωρηθεί ως πετυχημένος. Επίσης, οι μισοί γάμοι στη χώρα καταλήγουν σε διαζύγιο. Γι' αυτόν το λόγο, οι στάρετς δεν δίνουν εύκολα την ευλογία τους για ένα γάμο. Σε μια από τις γυναίκες που του είχε ζητήσει την ευλογία του, ο πατήρ Ιάκωβος έκανε την εξής ερώτηση:«Μπορείς να φέρεις στον κόσμο έναν άγιο; "Αν μπορείς τότε παντρέψου, διαφορετικά δεν σου δίνω την ευλογία μου».Σε μιαν άλλη είπε:«Είσαι μια μορφωμένη γυναίκα, η επιστήμη υπήρξε πάντα για σένα το ουσιωδέστερο πράγμα, από την άλλη μεριά ο γάμος ζητά πολλές θυσίες. Είσαι ικανή να θυσιάσεις τις επιστημονικές σου ασχολίες για ν' αφιερώσεις το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου σου σε πράγματα βαρετά για σένα: το νοικοκυριό, τα ψώνια, το πλύσιμο; Κι αν έχεις παιδιά, θα πρέπει αναγκαστικά να κάνεις αυτήν τη θυσία. Σκέψου».Κι έτσι μιλούσε στην κάθε μια μ' έναν διαφορετικό τρόπο.Σε νεοφώτιστους σαν κι εμάς, ο παπα-Ιάκωβος, του άρεσε να λέει: «Ετοιμαστείτε, για μια μεγάλη απόσταση, μη βιάζεστε». Συγχρόνως ήταν απαιτητικός αγρυπνούσε αυστηρά ώστε να υπάρχει μια πνευματική πρόοδος, και ώστε οι δυνάμεις των πνευματικών του παιδιών ν' αυξάνονται μέρα με τη μέρα.
ΤΑΤΙΑΝΑ ΓΚΟΡΙΤΣΕΒΑ

απόσπασμα από το βιβλίο:Είναι επικίνδυνο να μιλάς για τον Θεό.ΤΗΝΟΣ www.egolpio.gr

Η ιστορία του Χατσίκο!Η ζωή ενός σκύλου που έγινε ιαπωνικό σύμβολο πίστης και παντοτινής φιλίας

O Χατσίκο (Hachiko), που στα Ιαπωνικά  σημαίνει “Πιστός σκύλος”, ήταν ένας σκύλος ράτσας Ακίτα και γεννήθηκε τον Νοέμβριο το 1923, στην πόλη Odate, στην περιφέρεια Akita της Ιαπωνίας. Το 1924 ο ιδιοκτήτης του, καθηγητής Γεωργίας Χιντεσαμπούρο Ουένο (Hidesamburō Ueno), τον πήρε μαζί του στο Τόκυο, όπου ζούσε και εργαζόταν.

Κατα τη διάρκεια της ζωής του καθηγητή, κάθε πρωί που έφευγε για το Πανεπιστήμιο, ο σκύλος τον συνόδευε μέχρι την πόρτα. Το βράδυ, ο Χατσίκο πήγαινε και τον περίμενε στον σιδηροδρομικό σταθμό Shibuya. Όταν ο καθηγητής επέστρεφε με το τρένο απ το Πανεπιστήμιο, τον υποδεχόταν και τον συνόδευε σπίτι. Αυτό γινόταν μέχρι τον Μάϊο του 1925, όταν ο καθηγητής έπαθε εγκεφαλικό καθώς έκανε διάλεξη. Ο σκύλος, τον περίμενε να κατεβεί απ το συγκεκριμένο τρένο όπως πάντα, αλλά ο καθηγητής είχε ήδη αφήσει την τελευταία του πνοή.

Μετά απο τον θάνατο του καθηγητή, ο Χατσίκο δόθηκε σε άλλα σπίτια, αλλά καθημερινά δραπέτευε επιστρεφοντας στο παλιό του σπίτι. Κάθε βράδυ, την ίδια ώρα που περίμενε τον καθηγητή στον σταθμό, ήτανε εκεί, περιμένοντας να δεί τον φίλο του να κατεβαίνει απο το τρένο για να τον συνοδεύσει σπίτι. Αυτό συνεχίστηκε για τα επόμενα δέκα χρόνια.

Οι τακτικοί του σταθμού οι οποίοι είχανε δεί τον σκύλο να περιμένει τον καθηγητή, πρόσεξαν οτι ακόμα και μετά τον θάνατο του, ήτανε εκεί καθημερινώς την ίδια ώρα. Αυτό τους συγκίνησε και αρκετοί τον φρόντιζαν φέρνοντάς του φαγητό και νερό. Το 1928, ο νέος υπεύθυνος του σταθμού συμπάθησε το σκύλο και του έφτιαξε ακόμη και χώρο σε μια απο τις αποθήκες του σταθμού, ώστε να έχει ένα μέρος να κοιμάται. Ο σκύλος εμφανιζότανε στην πλατφόρμα του τρένου, μόνο την ώρα που ερχότανε το τρένο του καθηγητή. Τις υπόλοιπες ώρες περιφερόταν στον σταθμό, ξεκουραζόταν στην αποθήκη, ή επέστρεφε στο παλιό του σπίτι που ανήκε πλέον σε άλλον.

Ένας απο τους πρωην φοιτητές του καθηγητή, ο οποίος ήταν ειδικός στους σκύλους Ακίτα, ακολούθησε τον Χατσίκο και έμαθε την ιστορία του. Μετά απ’ αυτό, ο πρώην φοιτητής κατέγραψε πόσοι καθαρόαιμοι σκύλοι της ράτσας αυτής υπήρχαν στην Ιαπωνία. Εκείνα τα χρόνια ήταν τριάντα στο σύνολο.

Τα επόμενα χρόνια, μέχρι και τον θάνατο του Χατσίκο, συνήθιζε να τον επισκέπτεται και να τον φροντίζει, γράφοντας άρθρα για την αφοσίωση του. Σιγά- σιγά ο κόσμος άρχισε να ενδιαφέρεται και να μαθαίνει περισσότερα για την συγκεκριμένη ράτσα. Το 1932, ένα απο αυτά τα άρθρα δημοσιεύτηκε στην μεγαλύτερη εφημερίδα του Τόκυο και η ιστορία του Χατσίκο έγινε γνωστή σε όλη την χώρα, αγγίζοντας τις καρδιές πολλών ανθρώπων.

Ο Χατσίκο έγινε σύμβολο πίστης, εντυπωσιάζοντας τον κόσμο με την αφοσίωσή του στον νεκρό αφέντη του. Συμβόλιζε το πνεύμα αγάπης και αφοσίωσης που πρέπει να υπάρχει σε κάθε οικογένεια. Γονείς και δασκάλοι χρησιμοποιούσαν την ιστορία του ως παράδειγμα προς μίμηση. Τον Απρίλιο του 1934, παρουσία του Χατσίκο, έγινε η παρουσίαση του Μπρούτζινου αγάλματός του, στον σταθμό της Shibuya. Το άγαλμα κατα τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο καταστράφηκε. Έτσι το 1948, ζητήθηκε απο τον Τακέσι Άντο (Takeshi Ando), γιό του γλύπτη που έφτιαξε το πρώτο άγαλμα (ο οποίος είχε πια πεθάνει), να το ξαναφτιάξει. Το δεύτερο αυτό αγαλμα, παρουσιάστηκε τον Αύγουστο του 1948 και αποτελεί έκτοτε ένα δημοφιλές σημείο συναντησης. Η είσοδος του σταθμού που βρίσκεται κοντά στο άγαλμα, ονομάζεται “Hachikō-guchi”, που σημαίνει Έξοδος του Χατσίκο και είναι μία απο τις πέντε εξόδους του σταθμού.

Ένα παρόμοιο άγαλμα υπάρχει και στην γενέτειρα του Χατσίκο, την Odate, μπροστά στον σταθμό των τρένων. Το 2004 φτιάχτηκε και ένα τρίτο άγαλμα, πάνω στην βάση του πρώτου αγάλματος που είχε δημιουργηθεί το 1934, και τοποθετήθηκε μπροστά απο Μουσείο Σκύλων Ακίτα στην Odate.

Ο Χατσίκο, πέθανε στις 8 Μαρτίου το 1935 και σήμερα βρίσκεται βαλσαμωμένος στο Μουσείο Φυσικών επιστημών στο Τόκυο.
Το 1994, το δίκτυο ραδιοφωνικής αναμετάδοσης πολιτισμού (CBN) στην Ιαπωνία ήταν σε θέση να ανακατασκευάσει μια καταγραφή του Χατσίκο που γαυγίζει από ένα παλιο δίσκο και ακολούθησε μια τεράστια διαφημιστική εκστρατεία με αποκορύφωμα το Σάββατο, 28 Μαΐου 1994, πενήντα εννιά έτη μετά από το θάνατό του, εκατομμύρια ραδιοακροατών να συντονιστούν για να ακούσουν το γαύγισμα του Χατσίκο.

Κάθε χρόνο στις 8 Απριλίου, εκατοντάδες κόσμου μαζεύονται για να τιμήσουν την μνήμη και την αφοσίωση του Χατσίκο σε μια σεμνή τελετή που γίνεται στον σιδηροδρομικό σταθμό της Shibuya.

Προς τιμήν του έχει δημιουργηθεί και ελληνική σελίδα στο facebook (από όπου έχω πάρει και τις πληροφορίες). Μπορείτε να την δείτε εδώ

Η ιστορία του Χατσίκο μεταφέρθηκε σε χολιγουντιανή ταινία, το 2009, με πρωταγωνιστή στον ρόλο του καθηγητή τον Ρίτσαρντ Γκιρ

πηγή

«Το διαζύγιο είναι ένας καταστροφικός σεισμός»

Τα παιδιά των χωρισμένων μιλούν για πρώτη φορά. Ακούστε τα!

Μία πρωτότυπη γαλλική έρευνα έδωσε πριν από λίγο καιρό ένα άλλο προφίλ στην λέξη «διαζύγιο». Αυτό, του μεγάλου σεισμού που αν δεν τον χειριστούμε σωστά μπορεί να ισοπεδώσει ανεπανόρθωτα την προσωπικότητα και τα όνειρα των παιδιών…  

1137 ενήλικες χωρισμένων οικογενειών κλήθηκαν να απαντήσουν πριν από λίγο διάστημα μέσω ίντερνετ σε ένα ερωτηματολόγιο 80 περίπου ερωτήσεων γύρω από το διαζύγιο. Τα αποτελέσματα είναι μάλλον «επαναστατικά» ιδιαίτερα για όσους ασπάζονται ατάκες του τύπου «ο χωρισμός είναι κάποιες φορές καλός για τα παιδιά». Όχι. Σύμφωνα με την πολύ ενδιαφέρουσα αυτή γαλλική έρευνα, ένα διαζύγιο είναι πάντα κακό για τα παιδιά, μας αρέσει δεν μας αρέσει. Η πλειονότητα των συμμετεχόντων δήλωσε ότι βίωσε τον χωρισμό των δικών του ως ένα μεγάλο σεισμό που ισοπέδωσε τα πάντα: το συναίσθημα, την εμπιστοσύνη, την ευτυχία και την ελπίδα για μία ζωή μοιρασμένη στα δύο… 

Σύμφωνα με τους ιθύνοντες της έρευνας 2,9 εκατομμύρια παιδιά ζουν σήμερα με τον ένα από τους δύο γονείς τους και με τα δικά τους συναισθήματα να μην υπολογίζονται από κανέναν. Το πρόβλημα ενός διαζυγίου εκτιμάται πάντα από την λαθεμένη εξίσωση «αν οι γονείς είναι καλά, τότε και τα παιδιά είναι καλά». Μέγα σφάλμα για τους Γάλλους ειδικούς οι οποίοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου επισημαίνοντας: «Εκτός από τους παιδοψυχολόγους κανείς άλλος δεν δίνει το λόγο στα παιδιά χωρισμένων γονιών. Ενδεχομένως από τον φόβο για όσα μπορούν να πουν…» 

Τα αποτελέσματα της έρευνας

1 Το 52% των συμμετεχόντων πιστεύει ότι η βασικότερη αιτία ενός διαζυγίου είναι η απιστία 

2. Η ανακοίνωση της απόφασης του χωρισμού γίνεται σχεδόν πάντα είτε πολύ άσχημα μέσα σε ένα πλαίσιο βίας με κλάματα και φωνές και αλληλοκατηγορίες είτε μέσα στην απόλυτη σιγή. Και οι δύο τρόπο είναι ιδιαίτερα επώδυνοι για τον ψυχισμό ενός παιδιού ιδιαίτερα αν είναι πάνω από τριών ετών   

3. Τα παιδιά θα ήθελαν οι γονείς τους να τους μιλήσουν και να τους εξηγήσουν τις αιτίες του χωρισμού χωρίς να τα υποχρεώνουν με έμμεσους ή άμεσους τρόπους να πάρουν το μέρος του ενός από τους δύο. Τα παιδιά απαιτούν στήριξη και εξηγήσεις! Οι γονείς θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως την στιγμή του «μεγάλου μίσους» τα παιδιά τους έχουν ανάγκη από μεγάλη αγάπη…   

4. Οι μισοί σχεδόν από τους ερωτηθέντες εκτίμησαν ότι ο χωρισμός των δικών τους ήταν ένα λάθος που μπορούσε να έχει αποφευχθεί. 

5. Ο ρόλος των γιαγιάδων και των παππούδων είναι για τα παιδιά των χωρισμένων γονιών πάρα πολύ σημαντικός. Το 56% περίμενε από αυτούς υποστήριξη, στοργή, προσοχή και αγάπη ενώ το 36% τόνισε ότι συχνά οι γιαγιάδες και οι παππούδες είναι αυτοί που ρίχνουν λάδι στην φωτιά. 

6. Το 74% υποστήριξε ότι το διαζύγιο των δικών τους επέφερε σημαντικές επιπτώσεις σε οικονομικό επίπεδο αλλάζοντας σε μεγάλο βαθμό το επίπεδο της ζωής τους. 

7.  Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό (80%) υποστήριξε ότι θα ήταν πολύ καλό οι γονείς μετά την απόφαση του διαζυγίου να ρωτούσαν το παιδί με ποιον από τους δύο γονείς θα ήθελε να μείνει στην περίπτωση που το τελευταίο είναι σε θέση να απαντήσει.  

8. Το 40% των παιδιών δεν διατήρησαν ομαλές σχέσεις με τον γονιό που δεν είχε την επιμέλεια, συνήθως τον πατέρα. Ωστόσο το 90% ξαναβρήκε τον «χαμένο» πατέρα κάποια χρόνια αργότερα.

  

9. Μετά τον χωρισμό ο πατέρας και η μητέρα ξαναβρίσκουν έναν σύντροφο, τις περισσότερες φορές εκείνον που είχαν και… πριν το διαζύγιο. Ωστόσο, οι περισσότερες μητέρες μένουν μόνες  για να προστατεύσουν τα παιδιά.

10. Τις περισσότερες φορές ο νέος σύντροφος των γονιών δεν γίνεται εύκολα και γρήγορα αποδεκτός από τα παιδιά. Κάθε επαφή με τον υποψήφιο πατριό ή την υποψήφια μητριά χαίρει αρνητικής υποδοχής η οποία αν τελικά γίνει έχει την πρώτη τουλάχιστον φορά κακή έκβαση. Τα παιδιά πιστεύουν σχεδόν πάντα ότι η μητριά εκμεταλλεύεται οικονομικά τον πατέρα και πως αρνείται να συνειδητοποιήσει ότι είχε μία άλλη ζωή πριν από αυτήν.  

11. Το συναινετικό διαζύγιο δεν γλυτώνει από το… πεδίο των μαχών. Όποιος κι αν είναι ο τύπος του διαζυγίου το 34% των γονιών διαφωνούν ως προς την κηδεμονία, το 39% ως προς της μέρες επίσκεψης ενώ το 61% για θέματα σχετικά με την διατροφή και την εκπαίδευση. 

12. Μην αμφισβητείτε ποτέ τον πρώην ή την πρώην σύντροφό σας μπροστά στα παιδιά. Το 71% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι υπέφεραν ως παιδιά από τέτοιου είδους συμπεριφορές. 

13. «Αποξένωση» είναι η συνώνυμη έννοια που απέδωσαν οι συμμετέχοντες στον όρο διαζύγιο. 

14. Το 77% δήλωσε ότι μετά το διαζύγιο των γονιών του αισθάνθηκε σκληρά εγκαταλελειμμένο. Μία εγκατάλειψη την οποία το 56% «ξέσπασε» στις σπουδές του, το 41% στην επαγγελματική του ζωή ενώ το 88% (!) στα προσωπικά του.   

15. «Μία μεγάλη αγάπη για ολόκληρη την ζωή», αναζητά το 82% των συμμετεχόντων θέτοντας ως βασικό χαρακτηριστικό στοιχείο του (της) τέλειου (τέλειας) συντρόφου το να είναι ακριβώς το αντίθετο από την μητέρα ή τον πατέρα! 

16. Για τα παιδιά χωρισμένων γονιών, η προστατευτικότητα, η πίστη, η σταθερότητα και η ευγένεια υπερτερούν ως ιδιότητες έναντι της ομορφιάς, του πλούτου και της εξυπνάδας!   

17. Οι μισοί από τους συμμετέχοντες δήλωσαν ότι το διαζύγιο των γονιών τους επέφερε σοβαρά προβλήματα και στην δική τους προσωπική ζωή με το 25% των εικοσιπεντάρηδων να έχει ήδη δοκιμάσει ένα δυνατό προσωπικό χωρισμό.     

18.  Η λέξη κλειδί ενός επιτυχημένου γάμου είναι η «επικοινωνία»    

πηγή

Στον ταχυδρόμο Ηλία Κ. για την απόδειξη του Όντος του Θεού. (Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς)

Ένας φίλος σας, σας λέει ασταμάτητα ότι δεν υπάρχει Θεός! Αυτό σας βασανίζει 

σαν μαστίγωμα. Μάχεστε για την ψυχή σας Και τη ζωή σας. Καλά καταλάβατε: εάν δεν υπάρ­χει ζωντανός Και παντοδύναμος Θεός, δυνατότερος από τον θάνατο, τότε ο θάνατος είναι ο μόνος παντοδύναμος Θεός. Τότε όλα τα ζωντανά πλάσματα στον κόσμο είναι παιχνι­δάκια στα πόδια του παντοδύναμου θανάτου, σαν μικρός ποντικός στα πόδια πεινασμένης γάτας. 

Μια φορά αναστα­τωμένος είπατε στον κακομοίρη φίλο σας: «Ό Θεός υπάρ­χει, εσύ δεν υπάρχεις»! Και δεν κάνατε λάθος. Αφού εκείνοι οι όποιοι χωρίζονται από τον αιώνιο Ζωοδόχο σ’ αυτό τον κόσμο, θα είναι χωρισμένοι Και στον άλλον. Και έτσι ούτε εδώ ούτε εκεί δεν θα ξέρουν για τον θαυμαστό Δημιουργό όλων των πλασμάτων. Αλλά ο χωρισμός από Εκείνον είναι χειρότερος από το να μην υπάρχει.

Στη θέση σας εγώ θα του έλεγα ακόμα Και το έξης:Λανθασμένα λες, φίλε, ότι δεν υπάρχει ο Θεός. Ενώ ορθά θα λες εάν πεις: «Δεν έχω Θεό». Αφού εσύ από μόνος σου βλέπεις, ότι οι υπόλοιποι άνθρωποι γύρω σου Τον αισθάνο­νται, γι’ αυτό Και σου λένε ότι υπάρχει Θεός. Λοιπόν, δεν είναι ότι δεν υπάρχει ο Θεός αλλά εσύ δεν Τον έχεις.Μιλάς λανθασμένα, όπως ο άρρωστος πού θα έλεγε ότι δεν υπάρχει υγεία στον κόσμο. Αυτός μπορεί μόνο να πει δίχως να ψεύδεται: «Εγώ δεν είμαι υγιής», ενώ θα ψευδό­ταν αν έλεγε: «Δεν υπάρχει γενικώς υγεία στον κόσμο».

Μιλάς λανθασμένα, όπως Και ο τυφλός πού θα έλεγε ότι δεν υπάρχει φως στον κόσμο. Υπάρχει φως, όλος ο κόσμος είναι γεμάτος από φως, αλλά αυτός, ο κακόμοιρος τυφλός, δεν έχει φως. Εάν θα ήθελε να μιλήσει σωστά, το μόνο πού θα μπορούσε να πει είναι: «Εγώ δεν έχω φως».

Μιλάς λανθασμένα, σαν τον ζητιάνο πού θα έλεγε ότι δεν υπάρχει χρυσός στον κόσμο. Υπάρχει ο χρυσός στη γη Και κάτω από τη γη.Όποιος λέει ότι δεν υπάρχει χρυσός γε­νικώς λέει ψέματα. Θα έλεγε αλήθεια, εάν έλεγε:«Εγώ δεν έχω χρυσό».

Μιλάς λανθασμένα, Όπως Και ο κακοποιός πού θα μας έλεγε ότι δεν υπάρχει καλοσύνη στον κόσμο. Σε εκείνον τον ίδιο δεν υπάρχει καλοσύνη, όχι στον κόσμο. Γι’ αυτό δεν θα έκανε λάθος εάν θα έλεγε: «Εγώ δεν έχω καλοσύνη».

Κατά τον ίδιο τρόπο, γείτονα μου, λανθασμένα μιλάς όταν λες ότι δεν υπάρχει Θεός! Αφού εκείνο πού εσύ δεν έχεις, δεν σημαίνει πώς δεν το έχουν Και οι άλλοι, ούτε ότι δεν υπάρχει γενικώς. Ποιος σε εξουσιοδότησε να μιλάς εν ονόματι ολόκληρου του κόσμου; Ποιος σου έδωσε το δικαί­ωμα, την αρρώστια σου να την αποδίδεις σ’ όλους Και την ανέχεια σου να την επιβάλεις σ’ όλους;

Εάν όμως ομολογήσεις Και πεις:«Δεν έχω Θεό»,τότε λες την αλήθεια Και εκφράζεις την ομολογία σου. Αφού υπήρχαν Και θα υπάρχουν εξαίρετοι άνθρωποι, πού όντως δεν έχουν Θεό. Όμως ο Θεός τους έχει, τους έχει έως την τελευ­ταία τους πνοή. Εάν Και στην τελευταία τους πνοή δηλώ­σουν ότι δεν έχουν τον Θεό, τότε Και ο Θεός δεν θα τους έχει πια. Και τους απογράφει στα έξοδα. Γι’ αυτό σε παρα­καλώ , φίλε μου, για την ψυχή σου, για την αιώνια ζωή Και για τη βασιλεία του Θεού, ένεκεν των δακρύων Και πληγών του Χριστού, σε παρακαλώ, μεταμόρφωσε την πεισματική σου εξομολόγηση σε μετανοητική εξομολόγηση. Και εκείνα πού έπειτα άπ’ αυτό πρέπει να πράξεις, θα σου τα πει ή Εκκλησία, ρώτα!

Ειρήνη Και ευλογία από τον Κύριο

ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ

πηγή

ΤΑ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΑ ΑΠΟ ΑΠΟΨΗ ΗΘΙΚΗ

Η φιλοσοφική και η χριστιανική Ηθική έχουν λόγο παντού όπου υπάρχουν διανθρώπινες σχέσεις, θέτουσαι το ερώτημα, -επί τη βάσει των δικών της η κάθε μία προϋποθέσεων- αν οι σχέσεις αυτές είναι ορθές, δηλ. σύστοιχες προς το ανθρώπινο.

Part One

Η ερωτική είναι μία από τις πλέον καίριες και αποφασιστικές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. Επομένως όχι μόνον η ιατρική, ψυχολογία, κοινωνιολογία κλπ., αλλά και η Ηθική, ή μάλλον, κατ΄ εξοχήν η Ηθική, έχει λόγον επί του θέματος τούτου, διότι, όπου υπάρχουν ανθρώπινες σχέσεις, είναι προς αυτές αρρήκτως συνυφασμένα και θέματα ηθικής συμπεριφοράς και τάξεως.

Από πλευράς της Ηθικής ο έρωτας δεν είναι μια ανεύθυνη και ασύδοτη σχέσι, αλλά μια ελεύθερη και υπεύθυνη σχέσι, που βρίσκει την ορθή της πραγμάτωσι μόνο μέσα στο χώρο της αμοιβαίας αγάπης μεταξύ δύο προσώπων διαφορετικού φύλου. Η αγάπη δε είναι μια πολύ ευρύτερη έννοια και σχέσι από τον έρωτα, καλύπτουσα όλο το φάσμα των σχέσεων μεταξύ δύο προσώπων. Ως εκ τούτου εμπερικλείει μεν την ερωτική σχέσι, αλλ΄ όμως δεν ταυτίζεται προς αυτήν. Στην αγάπη ο ή η σύντροφος δεν αποβλέπει σε ωρισμένα «χαρίσματα» μόνον του άλλου, αλλά καταφάσκει το άλλο πρόσωπο ως όλο. Δεν ζητάει μόνο να «πάρει» από το άλλο πρόσωπο, αλλά πρωτίστως ζητάει να το κάνει ευτυχισμένο διά προσφοράς του εαυτού του. Η αγάπη είναι συνυφασμένη με την έννοια της προσφοράς και της θυσίας, και μόνο στην προσφορά και στη θυσία πραγματοποιείται το ανθρώπινο ως προορισμός και ως ευτυχία. Η αγάπη είναι αμοιβαία περιχώρησις προσώπων ως αυτο-θυσία. Στην αυτοθυσία σκέπτεται κανείς πρώτα τον άλλο και μετά τον εαυτό του, και θέλει πρώτα το καλό και την ευτυχία του άλλου προσώπου, και μετά τα δικά του, παρ΄ όλον ότι αυτοθυσία και προσωπική ευτυχία δεν μπορούν να διαχωρισθούν απολύτως ή λογικώς. Με τη θυσία ως προσφορά είναι συνυφασμένη και η ευτυχία ως πλήρωμα του ανθρωπίνου.
 

Μέσα στα πλαίσια αυτά της αγάπης τοποθετείται και η ειδικώτερη σχέσι του έρωτα, ο οποίος βρίσκει την ορθή και τέλεια πραγμάτωσί του μόνο σαν κατάφασι και έκφρασι μιας αληθινής αγάπης. Το αχαλίνωτο και ασύδοτο στον έρωτα δεν είναι πάντα και ελευθερία ούτε ενδεικτικό στενών και ορθών σχέσεων.

 

 Η ερωτική σχέσι όμως είναι συνυφασμένη με πολλά επί μέρους προβλήματα, τα οποία άπτονται τόσον της ιδιωτικής όσον και της κοινωνικής ζωής των συνερχομένων, κατ΄ εξοχήν δε προς την τεκνοποιίαν και προς το θέμα των εκτρώσεων, οι οποίες είναι αναγκαίο συνεπακόλουθο σε περίπτωσι που γίνεται σύλληψι και η απόκτησι τέκνου δεν είναι επιθυμητή. Στα θέματα αυτά, όμως είναι ευνόητο, δεν μπορούμε να υπεισέλθομε^. θα περιορισθούμε στο θέμα των αντισυλληπτικών.

Τα αντισυλληπτικά είναι διάφορα τεχνητά μέσα, τα οποία «παρεμβάλλονται» κατά την φυσική πράξι της ερωτικής συνουσίας προς αποφυγήν πρωτίστως συλλήψεως. Υπάρχουν διαφόρων ειδών αντισυλληπτικά: μηχανικά, τα γνωστά ως «προφυλακτικά», χρησιμοποιούμενα κυρίως υπό των ανδρών, αλλά και υπό των γυναικών, χημικά: διάφορα υπόθετα ή πλύσεις, που κάνουν αποκλειστικώς οι γυναίκες, και τέλος τα διάφορα φαρμακευτικά «χάπια», τα οποία είναι βασικά ορμόνες, που είτε εμποδίζουν την έξοδο του ωαρίου εκ της ωοθήκης και την ωρίμασι αυτού, είτε παρακωλύουν την επιστροφή αυτού στην μήτρα, αφού γίνει η σύλληψι. Για τα διάφορα είδη αντισυλληπτικών και τους τρόπους χρήσεως αυτών το λόγο έχει πρωτίστως η ιατρική.
 

Γύρω από το θέμα των αντισυλληπτικών και ιδίως της τελευταίας κατηγορίας έχουν γραφεί πάρα πολλά και έχουν γίνει πολλές συζητήσεις σε διεθνή κλίμακα και από διάφορες σκοπιές, οι οποίες εξαίρουν τόσο τις θετικές όσο και τις αρνητικές όψεις αυτών. Ανάλογες απόψεις διετυπώθησαν και μέσα στο χώρο της χριστιανικής θεολογίας, ως και των διαφόρων χριστιανικών εκκλησιών. Επίσημη θέσι κατά των αντισυλληπτικών έλαβε μέχρι τώρα μόνο η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία με τη γνωστή εγκύκλιο του Πάπα Παύλου VI. Humanae Vitae της 25ης Ιουλίου 1968, η οποία απορρίπτει τα αντισυλληπτικά, διότι αντιστρατεύονται τους νόμους της φύσεως. Η θέσις όμως αυτή δεν μπορεί να σταθεί από έποψι ηθική, διότι κάθε τι το «φυσικό» δεν είναι πάντοτε και καλό ή χριστιανικό. Ο χριστιανισμός δέχεται ότι η «φύσις» δεν είναι κατά πάντα υγιής, διότι, μετά την αμαρτία, διεφθάρη^. και συνεπώς δεν γίνεται αποδεκτή μια ηθική του «φυσικού δικαίου». Εξ άλλου, όπως μαρτυρεί και η εξέλιξι της ανθρωπότητος, δεν είναι ανήθικο να μην πραγματοποιείται κάθε έμφυτη σωματική ορμή. Τούτο υπεμφαίνει και το μοντέλλο της «ασκήσεως», η οποία σημαίνει βασικά παραίτησι ή παρεμπόδισι πληρώσεως ωρισμένων φυσικών ορμών και τάσεων.
 

Οι περί των αντισυλληπτικών απόψεις μου θα μπορούσαν να συνοψισθούν στις ακόλουθες σκέψεις:
 

Ως πρώτιστος σκοπός των αντισυλληπτικών τίθεται η επιθυμία προς αποφυγήν της τεκνοποιίας. Από πλευράς χριστιανικής αποτελεί παρεξήγησι η ταύτισις της ερωτικής σχέσεως προς την τεκνοποιία μέσα στο γάμο. Εδώ υποφώσκει όχι η χριστιανική, αλλά η νεοπλατωνική-στωική αντίληψις ότι το «πάθος» είναι κακό, και συνεπώς η ερωτική ηδονή είναι καθ΄ αυτήν κάτι το κακό, και πρέπει να αποφεύγεται, τότε δε μόνον επιτρέπεται, όταν συνδυασθεί με άλλα κίνητρα ή μάλλον με το της τεκνοποιίας. Από πλευράς της χριστιανικής θεολογίας ο γάμος ως σύζευξις ανδρός και γυναικός αποτελεί καθ΄ αυτόν πλήρωμα και τελείωσι σχέσεως, και χωρίς παιδιά. Τα παιδιά εμπερικλείονται μεν στη σχέσι της αγάπης των συζύγων, η συζυγική όμως σχέσις δεν είναι εκεί για τα παιδιά ή μόνο για τα παιδιά, αλλά πρωτίστως για τους συζύγους και την αμοιβαία τελείωσί τους. Η μομφή κατά της «άκληρης», που επερρίπτετο παλαιότερα, εν μέρει δε και σήμερα, από την κοινωνία, προήρχετο βασικά από την αντίληψι ότι η γυναίκα παντρεύεται, δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια «μηχανή» για να παράγει παιδιά.
 

Η υπεράσπισις της τεκνοποιίας, και ιδιαιτέρως της πολυτεκνίας, είχε παλαιότερα, αλλά και σήμερα, και ιδεολογικά ελατήρια, των οποίων γινόταν συνήγορος, συνειδητά ή μη συνειδητά, και η χριστιανική εκκλησία και θεολογία. Κυρίως κοινωνικοί λόγοι επέβαλαν την τεκνοποιία: το κράτος χρειαζόταν στρατιώτες και εργάτες, χωρίς όμως παράλληλα και να ενδιαφέρεται για τις δυσκολίες, με τις οποίες μεγαλώνουν τα παιδιά των «φτωχών» (εδώ δηλ. τα παιδιά μεταβάλλονται σε «μέσα» προς άλλους σκοπούς). ΄Ενας άλλος λόγος υπέρ της τεκνοποιίας ήταν και η μεγάλη θνησιμότης μωρών, που συνέβαινε παλαιότερα. ΄Οπως είπαμε: τα παιδιά συνανήκουν στο γάμο, το νόημα όμως του γάμου δεν είναι μόνο τα παιδιά, αλλά και η προσωπική ζωή των συζύγων, που πραγματοποιείται ως αμοιβαιότης τελειώσεως και ικανοποιήσεως στους ποικίλους τομείς της ζωής των. Η εκ της τεκνοποιίας προφύλαξι δεν αντίκειται προς το πνεύμα της χριστιανικής ηθικής, ούτε και η ερωτική συνάφεια των συζύγων ανεξαρτήτως του κινήτρου αποκτήσεως παιδιών, κακώς δε πράττουν ωρισμένοι «πνευματικοί», οι οποίοι απαγορεύουν σε συζύγους να κοινωνούν, διότι έχουν ερωτικές σχέσεις χωρίς να κάνουν παιδιά, με αποτέλεσμα τελικά να τους διώχνουν από την εκκλησία. Εξ επόψεως χριστιανικής το δικαίωμα της ευτυχίας είναι νόμιμον, αρκεί να εντάσσεται στο θέλημα του θεού.
 

Συνεπώς δεν υπάρχει βασική αντίρρησις ούτε ως προς το θέμα τής και άνευ παιδοποιίας ερωτικής σχέσεως των συζύγων ούτε και ως προς το θέμα προφυλάξεως αυτών προς αποφυγήν συλλήψεως εκ μέρους της γυναίκας, εφ΄ όσον η απόκτησις ενός παιδιού είναι ανεπιθύμητη ή επιβάλλεται για λόγους ανεξαρτήτους της θελήσεως των συζύγων (υγείας, οικονομικούς, βιασμού κλπ.). Η παρά την θέλησι των συζύγων ή του ενός εκ των δύο σύλληψις οδηγεί, ως γνωστό, σε πολύ πιο οδυνηρές συνέπειες, όπως π.χ. στην έκτρωσι ή στην απόκτησι ενός ανεπιθυμήτου παιδιού, το οποίο θα μπορούσε να γίνει δυστυχισμένο ή να αποβεί καταλυτικός παράγων για το γάμο των γονέων του.Εκείνο, το οποίο μας προβληματίζει σοβαρά, είναι τα χρησιμοποιούμενα μέσαπροφυλάξεως, δηλ. τα διάφορα είδη των αντισυλληπτικών, τα οποία βασικά και απορρίπτω για τους ακόλουθους λόγους: 

1. Δεν επιτρέπεται να παρεμβαίνομε στην ανθρώπινη φύσι ποτέ και με κανένα τεχνητό μέσο (φάρμακο, ορμόνες, χάπια, εργαλεία κλπ.), όταν η φύσις είναι υγιής. Τότε και μόνον επιτρέπεται και επιβάλλεται η παρέμβασις στον αν
   
   θρώπινο οργανισμό, όταν ούτος είναι φύσει ελαττωματικός ή εξασθενήσει αργότερα, οπότε χρειάζεται τη βοήθεια του γιατρού, ψυχολόγου κλπ., με φάρμακα, χειρουργικές επεμβάσεις και τα παρόμοια. Η άνευ λόγου παρέμβασις στην ανθρωπίνη φύσι οπωσδήποτε δεν την ωφελεί, μπορεί όμως να έχει σαν συνέπεια την άμεση ή έμμεση καταστροφή ή διαστροφή αυτής. Το «χάπι», λοιπόν, και τα άλλα τεχνητά προφυλακτικά αποτελούν παρά φύσιν παρέμβασιν στον υγιή οργανισμό, και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να απορριφθούν. Πολλώ μάλλον δε, αφού οι γνώμες των ειδικών διίστανται, αν και κατά πόσον τα διάφορα φαρμακευτικά παρασκευάσματα των αντισυλληπτικών βλάπτουν τον οργανισμό από άποψι υγείας. Η ιατρική δεν μπορεί βασικά να μας πει ότι τα αντισυλληπτικά «χάπια» δεν βλάπτουν την υγεία του προσώπου που κάνει χρήσι αυτών, αφού δεν μπορεί να γνωρίζει όλο το πλέγμα των συναφειών του ανθρωπίνου οργανισμού, αλλά και κάθε ατόμου προσωπικά. Διότι, όπως είναι γνωστό, τα διάφορα άτομα αντιδρούν διαφόρως στα αυτά φάρμακα που λαμβάνουν, τα δε αντισυλληπτικά «χάπια» είναι ορμόνες που «βομβαρδίζουν» κυριολεκτικά τον ανθρώπινο οργανισμό και προκαλούν προσωρινή ή και τελεσίδικη αναστολή ωρισμένων λειτουργιών του. Η ιατρική δεν δικαιούται να συνιστά την λήψι αντισυλληπτικών φαρμάκων με την διαβεβαίωσι ότι δεν βλάπτουν, διότι, όπως είπαμε, δεν μπορεί να γνωρίζει κάτι τέτοιο. Ο ιατρός, που έχει συνείδησι ανθρώπου ηθικού και επιστήμονος, μπορεί μεν να δίδει «συνταγήν» για αντισυλληπτικά «χάπια», οφείλει όμως συγχρόνως να εφιστά την προσοχή και επί των ενδεχομένων κινδύνων, που θα προέκυπταν απ΄ αυτά.
    
2. Από πλευράς της χριστιανικής Ηθικής δεν επιτρέπεται η παρέμβασις στις βιολογικές λειτουργίες του ανθρωπίνου οργανισμού με φάρμακα, τεχνητά μέσα κλπ. Η ανθρωπίνη φύσις και ζωή αποτελεί ένα κλειστό κύκλο μυστηρίου από την αρχή μέχρι το τέλος της (γέννησις, εξέλιξις, θάνατος), στον οποίο ο άνθρωπος δεν επιτρέπεται να παρεμβαίνει, ούτε και μπορεί, εάν παρέμβει, να αλλάξει κάτι, προς το καλύτερο. Ο Ιησούς Χριστός λέγει σχετικώς: «Τίς δε εξ υμών μεριμνών δύναται προσθείναι επί την ηλικίαν αυτού πήχυν ένα» (Μτθ. 6, 27); Αλήθεια: ποιός θα μπορούσε, παρεμβαίνων στη φύσι του, να αλλάξει κάτι από τον εαυτό του: να γίνει πιο ψηλός, πιο νέος, πιο όμορφος, να αλλάξει το χρώμα των ματιών του κλπ.; Ο άνθρωπος δεν ορίζει την φύσι του ούτε και μπορεί να προσδιορίσει αυτήν. Την φύσι του την έλαβε «έξωθεν» ως δώρον, -κανείς δεν τον ρώτησε, αν ήθελε να έλθει στον κόσμο, και κανείς δεν θα τον ρωτήσει, αν και πότε θα ήθελε να φύγει από αυτόν-, και οφείλει να φέρεται προς αυτήν σύμφωνα με τους νόμους της και με το θέλημα Εκείνου, που του την έδωσε και την ορίζει. Η παρέμβασις του ανθρώπου στην υγιή ανθρωπίνη φύσι είναι έκφρασις εγωισμού, αλαζονείας και εωσφορισμού: ο άνθρωπος προσπαθεί να «διορθώσει» τη φύσι του, να την φκιάξει καλύτερη απ΄ ότι ο Δημιουργός, και, παρ΄ όλον ότι δεν είναι, φέρεται ως «κύριος» της φύσεώς του, σφετεριζόμενος έτσι την επ΄ αυτής κυριότητα του Θεού.
    
3. Ως προς το θέμα της αποφυγής συλλήψεως και τεκνογονίας, είναι μεν αληθές ότι τα διάφορα είδη προφυλακτικών, που χρησιμοποιούνται, συμβάλλουν στην αποφυγή συλλήψεως, ιδίως δε τα φαρμακευτικά «χάπια», τα οποία έχουν αποδειχθεί ότι είναι πολύ αποτελεσματικά. Εν τούτοις έχει συγχρόνως διαπιστωθεί ότι κανένα είδος προφυλακτικών ή αντισυλληπτικών δεν είναι απολύτως ασφαλές, αλλά συμβαίνουν συχνά «τυχαίες» συλλήψεις.
   
   Η ανθρωπότης επί χιλιάδες χρόνια μπορούσε να ρυθμίζει το πρόβλημα αποφυγής των συλλήψεων με «φυσιολογικό» τρόπο και μέσα. Εδώ εις το θέμα δηλ. αποφυγής της συλλήψεως, ευθύνεται κυρίως ο άνδρας: ο άνδρας -ο normal, ο φυσιολογικός- πρέπει να είναι σε θέσι να ικανοποιεί την γυναίκα, να ικανοποιείται ο ίδιος ερωτικά, και συγχρόνως να ελέγχει τον εαυτό του και το σπέρμα του. Η ερωτική σχέσι πρέπει να είναι υπεύθυνη σχέσι σε όλες τις φάσεις και τις εκδηλώσεις της, διότι τότε και μόνον είναι συνειδητή η ευτυχία, άλλως παύει να είναι ανθρωπίνη και περνάει στο χώρο του ζωώδους. ΄Οταν παίρνει κάποια γυναίκα «χάπια» για να μην κάνει παιδιά, είναι σαν να παίρνει «χάπια» για να αποκοιμηθεί. Αλλά τί σχέσι έχει ο ύπνος, που προέρχεται από τη νάρκωσι, με το φυσιολογικό; Η γρήγορη εκσπερμάτωσι ή η εκ μέρους του ανδρός αδυναμία αυτοσυγκρατήσεως δείχνει ανδρική αδυναμία και μάλλον ψυχασθένεια. Τα μη normal άτομα καταφεύγουν σε «βοηθητικά μέσα» για να τελειώσουν την πράξι του έρωτα, την οποία τελικά μεταβάλλουν σε ασχήμια και διαστροφή. Η ψυχολογία διαπιστώνει ότι μόνον τα normal άτομα, τα οποία είναι διαμορφωμένα συγχρόνως σε ολοκληρωμένες προσωπικότητες, μπορούν να κάνουν και σωστό έρωτα (΄Εριχ Φρομ). Το σεξ δεν είναι μόνο κίνησις προς ικανοποίησι και τελείωσι, αλλά και έκφρασις ωρίμου ψυχικο-πνευματικά προσωπικότητος. Οι νέοι κάνουν σεξ, αλλά, διότι δεν έχουν και την αντίστοιχη πνευματική ωριμότητα, δοκιμάζουν πολλές πικρίες, απογοητεύσεις και «τραύματα». ΄Οχι μόνο όσοι δεν κάνουν σεξ, αλλά και όσοι εκ των νέων κάνουν σεξ έχουν πολλά ψυχικά τραύματα και ανωμαλίες. Εξ άλλου η δύναμις αυτοσυγκρατήσεως ουδόλως στερεί τον άνδρα του πληρώματος της ερωτικής ηδονής, αφού η εκσπερμάτωσις δεν είναι το αποκορύφωμα, αλλά η συνέπεια και το τέλος της ερωτικής εξάρσεως.

4. ΄Ενας άλλος λόγος, που προβάλλεται υπέρ των αντισυλληπτικών συνήθως, είναι η ερωτική αναστολή, η οποία δημιουργείται από την έγνοια και το διαρκή φόβο εκ της τυχόν συλλήψεως, και η οποία αποβάλλεται με τη χρήσι των αντισυλληπτικών. Και εδώ όμως οι γνώμες μεταξύ των ειδικών διχάζονται, αφού κατά τινας εξ αυτών όχι η μη χρήσις ή μόνον η μη χρήσις, αλλ΄ ακριβώς το αντίθετο: η χρήσις των αντισυλληπτικών προκαλεί ερωτική αναστολή είτε διότι με τα διάφορα «μέσα» καταργείται το άμεσο της συνουσίας είτε και διότι με τις διάφορες ορμόνες ο
   
   γυναικείος οργανισμός περνάει, συν τω χρόνω, σε «αναφροδισία» και έτσι μεταβάλλεται η γυναίκα ερωτικώς σε «φυτό», κάνει δηλ. έρωτα, αλλά δεν μπορεί να φθάσει σε οργασμό και σε πλήρωσι.
   Αλλά και αν υποθέσομε ότι με τα αντισυλληπτικά μειώνονται οι ερωτικές αναστολές και ότι αυτά συμβάλλουν στην έντασι της ερωτικής ηδονής, και πάλιν δεν δικαιολογείται εκ του λόγου αυτού η χρήσις αυτών.  ΄Οπως είπαμε, μια σχέσις αγάπης έχει μέσα της την έννοια της προσφοράς και της θυσίας, και επομένως τα πρόσωπα που αγαπώνται πραγματικά, παραιτούνται με ευχαρίστησι από ωρισμένες ηδονές, οι οποίες θα μπορούσαν ενδεχομένως να έχουν αρνητικές επιπτώσεις και να βλάψουν το άλλο πρόσωπο. Θα έδιδε άραγε ποτέ μια καλή μητέρα στο παιδί της ένα φάρμακο, το οποίο ενδεχομένως θα μπορούσε να του προκαλέσει καρκίνο, εάν δεν θα υπήρχε απόλυτος λόγος ανάγκης, δηλ. σοβαρός κλονισμός της υγείας και ελπίδας δι΄ αυτού θεραπείας του παιδιού της;  Πώς όμως μπορεί κάποιος που αγαπά μια γυναίκα να την αφήνει να παίρνει «χάπια», καίτοι γνωρίζει το ενδεχόμενο ότι μπορούν να της προκαλέσουν καρκίνο του στήθους ή της μήτρας; -Διότι δεν είναι λίγοι οι ειδικοί, που υποστηρίζουν ότι τα φαρμακευτικά αντισυλληπτικά προκαλούν ποικίλες αρρώστιες στον οργανισμό της γυναίκας. ΄Οχι η γυναίκα, αλλά ο άνδρας θα έπρεπε να αρνείται στη γυναίκα του να παίρνει «χάπια». Εξ άλλου, τελευταία, υπάρχουν αντισυλληπτικά χάπια και για άνδρες.  Γιατί όμως οι πολλοί εκ των ανδρών αρνούνται να παίρνουν αυτά για τον εαυτόν των, δεν έχουν δε αντίρρησι για το γεγονός ότι κάνουν χρήσι αυτών οι γυναίκες;
   
   
   Αλλά και αν ακόμη τα αντισυλληπτικά χάπια συμβάλλουν στην έντασι της ερωτικής ηδονής, στον έρωτα δεν επιτρέπεται να τα κάνομε όλα, όσα μπορούμε, ή όσα προσφέρουν έντασι ηδονής. Η ανθρωπίνη φύσις έχει αντικειμενικές δομές, που δεν επιτρέπεται να τις υπερβούμε, σε περίπτωσι δε υπερβάσεως καταστρέφομε ή διαφθείρομε αυτήν. Εάν συμβάλλουν στην έντασι της ηδονής η ομοφυλοφιλία ή ο λεσβιασμός ή εκείνα τα τεχνητά σεξουαλικά όργανα, που βλέπομε στις βιτρίνες των ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων, τότε γιατί όχι όλοι οι άνδρες ομοφυλόφιλοι, όλες οι γυναίκες λεσβίες, η χρήσις υφ΄ όλων των τεχνητών τούτων μέσων;  Στις περιπτώσεις αυτές όμως δεν έχομε έντασι ηδονής, αλλά διαστροφή της ανδρικής και της γυναικείας φύσεως.
   
    
5. Ακόμη υπάρχει μια ανθρωπιστική αρχή και χριστιανική συγχρόνως, η οποία δεν επιτρέπει τη χρήσι των αντισυλληπτικών και η οποία είναι: ο άνθρωπος δεν επιτρέπεται να γίνεται μέσον προς άλλους σκοπούς.  Η γυναίκα, η οποία παίρνει το «χάπι»,
   
   δεν μειονεκτεί άραγε στην ερωτική σχέσι έναντι του ανδρός, υποκειμένη συγχρόνως στον κίνδυνο διαφθοράς του οργανισμού και κλονισμού της υγείας της;  Και, εάν συμβαίνει τούτο, δεν μεταβάλλεται εδώ σε «αντικείμενο» ικανοποιήσεως των ερωτικών ορέξεων του ανδρός;  Και μια συνείδησις κατωτερότητος έναντι του ανδρός εκ μέρους της γυναίκας δεν θα μπορούσε άραγε να δημιουργήσει πολλά κόμπλεξ και ψυχικά τραύματα με επιπτώσεις και επ΄ αυτής της ερωτικής ζωής του ζευγαριού;  Το «χάπι» απάδει προς την αξιοπρέπεια της γυναίκας. Οι γυναίκες ζητούν κοινωνική χειραφέτησι^. συχνά όμως στην ιδιωτική των ζωή αφήνουν να γίνονται «εξαρτήματα» των θελήσεων του ανδρός. 
6. Θα τολμούσαμε να πούμε, ότι όσοι χρησιμοποιούν «τεχνητά» μέσα ή παίρνουν «χάπια» για τον έρωτα δεν είναι μοντέρνα, αλλά άρρωστα ψυχικά ή σωματικά άτομα, τα οποία χρειάζονται για την ερωτική πράξι «υποστηρίγματα», «τονώσεις», ερεθισμούς κλπ. Βασικά, ό,τι «παρεμβάλλεται» στον έρωτα, διαστρέφει τη σχέσι, κατά το λαϊκό τραγούδι: «ο έρωτας γεννήθηκε για δύο» και συνεπώς όχι μόνο «τρίτος», αλλά και τίποτα το «τρίτο» δεν χωράει σ΄ αυτόν  Αλλοιώς δεν είναι έρωτας, αλλά διαστροφή του έρωτα. Η επινόησις των τεχνητών μέσων και των μεθοδεύσεων στον έρωτα συχνά δεν αποτελεί πρόοδο και πολιτισμό, αλλά πηγάζει από ερωτικές αδυναμίες ή διαστροφές. Οι πορνο-βιομηχανίες προβάλλουν συνήθως τα προϊόντα των με το πρόσχημα, ότι απευθύνονται δήθεν προς μοντέρνους, ενώ γνωρίζουν ότι στην πραγματικότητα απευθύνονται προς τον άρρωστο άνθρωπο της εποχής μας (όπως π.χ. τα πορνο-περιοδικά για τον αυνανισμό). Με τα τεχνητά και φαρμακευτικά αντισυλληπτικά μέσα ο άνθρωπος απελευθερώνεται μεν εκ της φύσεως, γίνεται όμως σκλάβος της τεχνικής και της βιομηχανίας. Με τα παρα-πάνω δεν θέλομε να ισχυρισθούμε δογματικά ότι, όσα άτομα παίρνουν το «χάπι», είναι κατ΄ ανάγκην και άρρωστα ψυχικά ή σωματικά. Απλώς θέλομε να τονίσομε ότι τα υγιή άτομα αντιμετωπίζουν τα προβλήματα του έρωτος με φυσικούς τρόπους, στους οποίους εκφράζεται η αμοιβαιότης υπευθυνότητος και αγάπης.
   
    
7. Τέλος θα πρέπει να λεχθεί ότι η ιατρική ούτε φρουρός ούτε και ρυθμιστής της ηθικής είναι.  ΄Εχει ευθύνη για τα «χάπια», που συνιστά, εφ΄ όσον δεν μπορεί να μας πείσει με βεβαιότητα για τις παρενέργειές των.  ΄Ισως θα έπρεπε να διώκονται, όσοι δίδουν και παίρνουν «χάπια», -και ίσως συμβεί κάποτε, εφ΄ όσον ήθελεν αποδειχθεί το βλαβερό αυτών για τον ανθρώπινο οργνανισμό, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τα ναρκωτικά.  Ο άνθρωπος είναι και κοινωνικό ον και η φθορά της ζωής του δεν βλάπτει μόνο τον ίδιο, αλλά έχει επιπτώσεις και επί του κοινωνικού συνόλου.  Γι΄ αυτό και η κοινωνία είναι υποχρεωμένη να προστατεύει τα μέλη της.
   
    
8. Με τα όσα ανέφερα παρα-πάνω ελπίζω να μη δημιουργήθηκε η εντύπωσις ότι πιστεύω ότι, όσα άτομα κάνουν χρήσι αντισυλληπτικών ή παίρνουν χάπια είναι οπωσδήποτε ψυχασθενή ή αμαρτωλά, ή ότι δεν έχουν αγάπη μεταξύ των ή ότι απαγορεύεται ηθικώς η χρήσις των αντισυλληπτικών, όταν υπάρχει απόλυτος ανάγκη και αμοιβαία συμφωνία και πρόκειται περί αποφυγής ανεπιθυμήτου αποκτήσεως τέκνων, οπότε αποφεύγεται και η έκτρωσις.  Με τις παραπάνω σκέψεις θελήσαμε περισσότερο να προβληματίσομε γύρω από το ζωτικό θέμα του έρωτος και της χρήσεως αντισυλληπτικών, παρά να θέσομε ηθικούς κανόνες και απαγορεύσεις ή να επιρρίψομε μομφές, παρ΄ ότι -πρέπει να το πούμε- από άποψι θεολογική τα αντισυλληπτικά και ειδικώτερα τα «χάπια» υποκρύπτουν μία πρόθεσι φόνου. Και ο Ιησούς Χριστός λέγει ότι, όστις είναι κατά πρόθεσι φονιάς, είναι πραγματικός φονιάς.  Τα αντισυλληπτικά κρίνονται υπό το φως των ορθών ερωτικών σχέσεων, τις οποίες όμως προσδιορίζει η αμοιβαιότης της αγάπης και της υπευθυνότητος μεταξύ δύο προσώπων διαφορετικού φύλου.  Ο έρωτας, ως έκφρασις και κατάφασις αγάπης και υπευθυνότητος, δεν πρέπει να προσκρούει σε θεμελιώδεις δομές και φραγμούς τού ανθρωπίνου και των διανθρωπίνων σχέσεων ούτε και να μεταβάλλεται σε ωμό ερωτισμό, ο οποίος βλέπει στο άλλο άτομο, το αντικείμενο ικανοποιήσεως μόνο των ορέξεών του^. ο ερωτισμός αποτελεί έκφρασι εγωισμού και προσβολή της αξιοπρεπείας του συντρόφου.  Στα πλαίσια αυτά της αγάπης και του αλληλο-σεβασμού νομίζω ότι δεν είναι εντελώς αδύνατο ένα ζευγάρι να βρίσκει «φυσικούς» τρόπους αποφυγής της τεκνοποιίας, χωρίς να στερείται τη χαρά του έρωτος, και συγχρόνως χωρίς να καταφεύγει στα διάφορα είδη των αντισυλληπτικών, των οποίων οι αρνητικές επιπτώσεις και οι παρενέργειες είναι συχνά πολύ οδυνηρές.

Καθηγητής Μέγας Φαράντος

ΠΗΓΗ