Σάββατο 22 Αυγούστου 2015

Ιεροί Κανόνες στην Εκκλησία σχετικά με την μητρότητα και την έμμηνη ρήση.

Κανείς άγιος δεν έγραψε ποτέ ότι αυτή η φθορά επιβαρύνει τη γυναίκα (ή τον άντρα) με κάποια ενοχή. Ο χριστιανισμός –ο «δικός μας» χριστιανισμός, δηλαδή η αρχαία και η ορθόδοξη πατερική παράδοση– δεν είναι ευσεβιστικός ηθικισμός, όπως φαντασιώνονται οι διάφοροι «επικριτές» του. 

-
Οι επικριτές αυτοί σκιαμαχούν εναντίον ενός ειδώλου του «χριστιανισμού», που έχουν πλάσει με τη φαντασία τους ανακατεύοντας στοιχεία από τις πιο ακραίες ηθικιστικές εκδοχές του παπισμού και του προτεσταντισμού, μαζί με όλες τις εκτροπές από το αυθεντικό χριστιανικό ήθος που έχουν παρατηρηθεί κατά καιρούς σε αποτυχημένους αδελφούς μας χριστιανούς. Αυτό το φανταστικό είδωλο δεν αντιστοιχεί στο χριστιανισμό, αλλά είναι τόσο αποκρουστικό για κάθε στοιχειωδώς καταρτισμένο ορθόδοξο χριστιανό, όσο το εμφανίζουν και για τους ίδιους οι «επικριτές» μας. Λέω «το εμφανίζουν», γιατί συχνά φαίνονται τόσο πουριτανοί και μισαλλόδοξοι, που ωχριά μπροστά τους και ο πιο θρησκόληπτος φανατικός –τον οποίο, σημειωτέον, εμείς συνεχίζουμε να αγαπάμε ενώ εκείνοι είναι έτοιμοι να λιθοβολήσουν.

Δεν υπάρχει λοιπόν ενοχή, ούτε οφείλεται σε ενοχή, ο περιορισμός της γυναίκας κατά την περίοδο και του άντρα μετά την ονείρωξη.

Οι «Αποστολικές Διαταγές», ένα πρωτοχριστιανικό βιβλίο, σημαντική πηγή για τις αντιλήψεις των πρώτων γενεών του χριστιανισμού, αναφέρουν τα εξής χαρακτηριστικά:

«Ούτε η νόμιμη σαρκική απόλαυση, ούτε το συζυγικό κρεβάτι, ούτε η ροή αίματος, ούτε οι εκσπερματώσεις κατά τον ύπνο μπορούν να κηλιδώσουν τη φύση του ανθρώπου ή να απομακρύνουν το Άγιο Πνεύμα, παρά μόνο η ασέβεια και η παράνομη πράξη. […] Εσύ λοιπόν, κυρία μου, εάν, όπως λες, κατά τις ημέρες της περιόδου στερείσαι το Άγιο Πνεύμα, τότε είσαι γεμάτη από το ακάθαρτο πνεύμα. […] Αυτές είναι άσκοπες εφευρέσεις ανθρώπων μωρών που δεν έχουν μυαλό». Και συνεχίζει: Το μόνο που κηλιδώνει την ψυχή είναι «η ασέβεια στο Θεό και η παρανομία και η αδικία προς τον πλησίον, εννοώ δηλαδή η αρπαγή ή η βία, και οτιδήποτε αντίθετο στη δικαιοσύνη Του, όπως η μοιχεία ή η πορνεία» («Διαταγές των Αποστόλων», Στ΄, ΕΠΕ, 1, 321-325).
Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης (που τόσο μισούν οι «επικριτές» του χριστιανισμού), ερμηνεύει στο Πηδάλιον τον κανόνα 2 του αγίου Διονυσίου Αλεξανδρείας. Στον κανόνα αυτό ο άγιος Διονύσιος αναφέρει ότι μια γυναίκα σε περίοδο είναι αυτονόητο ότι από μόνη της, χωρίς να της το πει κάποιος, δεν πλησιάζει στη θεία Μετάληψη –όπως και η αιμορροούσα του ευαγγελίου άγγιξε μόνο το «κράσπεδον του ιματίου» του Ιησού και όχι το σώμα Του.

Εκεί ο άγιος Νικόδημος αναρωτιέται σε εκτενή υποσημείωση: «Διατί δε την ρύσιν του τοιούτου αίματος και την ταύτην έχουσαν γυναίκα ακάθαρτον ωνόμασεν ο Θεός; φαίνεται γαρ ότι η ρύσις αύτη καθ’ ό φυσική (=επειδή είναι φυσική) […], ούτε αμαρτία εστίν, ούτε ακαθαρσία». Και παραθέτει αποσπάσματα εκκλησιαστικών συγγραφέων: «Ου γαρ αληθώς αμαρτία ταύτα, ουδέ ακαθαρσία, κατά τον Χρυσόστομον, και των κατά φύσιν γινομένων ουδέν αληθώς ακάθαρτον, κατά τον Θεοδώρητον, και κατά τον Θεόδωρον ή Διόδωρον, ουδέν ακάθαρτον ει μη πονηρά διάθεσις». Και κατόπιν αναφέρει το απόσπασμα των «Αποστολικών Διαταγών» που παραθέσαμε.

Ο άγιος Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης ερμηνεύει τους περιορισμούς αυτούς ως παιδαγωγικό μέσο (Eπιστολή ιδ΄, P.G., 78, 741): «ορίστηκε ότι οι φυσικές και ακούσιες εκκρίσεις» (περίοδος και ονειρώξεις) «χρειάζονται καθαρισμό, για να συνειδητοποιεί περισσότερο ο άνθρωπος πόσο πρέπει να αυτοπειθαρχείται στα παρά φύσιν και τα εκούσια».

Υπάρχει όμως και άλλη μια πλευρά του θέματος, ίσως μάλιστα η πρωταρχική, από την οποία ξεκίνησαν ακόμη και οι αυστηροί περιορισμοί της Παλαιάς Διαθήκης: η υγιεινή. Σε πρωτόγονες εποχές, με μηδενικές συνθήκες υγιεινής, όπου δεν υπήρχαν ούτε εσώρουχα, ήταν απαραίτητο να προφυλάσσεται η γυναίκα κατά την περίοδό της από κοινωνικές συναναστροφές, για να μην κολλήσει κάποιο μικρόβιο ή μεταδώσει η ίδια (αν ήταν άρρωστη) μέσω του αίματος που έρεε από τα ρούχα της χωρίς εμπόδιο στο έδαφος.

Στην αρχαιότητα οι κανόνες υγιεινής συχνά περιβάλλονταν κύρος ιερών διατάξεων, είτε για να πειστούν οι άνθρωποι να τους εφαρμόζουν είτε και γιατί κάτι τόσο σημαντικό εθεωρείτο πράγματι δοσμένο από το Θεό (όπως δεν αμφιβάλλουμε οι χριστιανοί για τις διατάξεις της Παλαιάς Διαθήκης –οι οποίες όμως αντιστοιχούν σε μια νηπιακή κατάσταση της ανθρωπότητας και καταργούνται με το «νέο νόμο» του Χριστού, το «νόμο της χάριτος»). Οι πρωτόγονες αυτές (από υγειονομική άποψη) συνθήκες δεν είναι πολλά χρόνια που ξεπεράστηκαν στο δυτικό κόσμο και στη χώρα μας, ενώ στον υπόλοιπο πλανήτη επικρατούν ακόμη.

Γι’ αυτό λοιπόν «απαγορεύεται» να πλησιάσει ιερό χώρο η γυναίκα κατά την έμμηνη ρύση (διότι εκεί συγκεντρώνεται όλη η κοινότητα), γι’ αυτό «απαγορεύεται» να ενωθεί με τον άντρα της, γι’ αυτό «απαγορεύεται» να αγγίξεις νεκρό ή λεπρό κ.ο.κ.: για να μην υπάρξει κάποια μόλυνση (εκτός του ότι να κοινωνήσει απαγορεύεται και για έναν άλλο λόγο: διότι, την ημέρα που μεταλαβαίνουμε, θεωρούμε το αίμα μας ενωμένο με το Αίμα του Χριστού και προσέχουμε να μην αιμορραγούμε και, αν αιμορραγήσουμε, μαζεύουμε το αίμα μας και το καίμε).

Βλ. συμπληρωματικά στοιχεία στο http://www.ierosolymitissa.org/expaganus.htm («Η γυναίκα στο Χριστιανισμό – Παλαιά και Καινή Διαθήκη»), και http://www.apologitis.com/gr/arxaiatot.htm («Η Γυναίκα στην Αρχαιότητα και το Βυζάντιο»).

ΠΗΓΗ-Το είδα Εδώ

Τετάρτη 19 Αυγούστου 2015

Ο αφρός του ωκεανού(Μάρω Βαμβουνάκη Ένα συνέδριο για τον φεμινισμό)


Μάρω Βαμβουνάκη
Ένα συνέδριο για τον φεμινισμό στη Βαρκελώνη

Το ότι είμαι μια γυναίκα-συγγραφέας, δημιουργεί στους άλλους, συχνότατα, την βιαστική πεποίθηση ότι πρέπει ασφαλώς να είμαι και μια μαχόμενη φεμινίστρια. Με καλούν σε εκπομπές επετειακές, μου θέτουν ερωτήσεις που αποζητούν πολεμοχαρείς απαντήσεις κι όλο με περιμένουν, κάπου, ν’ αναπτύξω το πόσο αδικημένο είναι το φύλο μου.
Στις αρχές του φετινού καλοκαιριού, βρέθηκα προσκεκλημένη στη Βαρκελώνη να πάρω μέρος με μια ομιλία μου στο 2ο διεθνές συνέδριο γυναικείας λογοτεχνίας.
Παρά το ότι, τέτοιες εκδηλώσεις σε γκέτο (γυναίκες μονάχα), με βάζουν σε υποψίες και παρά το ότι το θέμα της ομιλίας που μου δόθηκε όπως θα πω παρακάτω, ήταν εξοργιστικά χαζό, υπέκυψα στα πολύ ευγενικά γράμματα της Ισπανίδας οργανώτριας και στη σαγήνη της Ισπανίας κι είπα να πάω και να δοκιμάσω την τύχη μου.
Η θερινή Βαρκελώνη, νοσταλγός, ξαπλώνει με ηδυπάθεια σε περασμένα μεγαλεία. Το πανύψηλο άγαλμα του Χριστόφορου Κολόμβου δείχνει πάντοτε προς την αινιγματική, ένδοξη θάλασσα και τα κτίρια του Γκάουντι ανυψώνουν προς τον ουρανό προσευχές νέας αισθητικής.
Το δειλινό, ο κόσμος σεριανάει πάνω-κάτω στη Ράμπλας και τα περίπτερα ξεχειλίζουν από σημαίες της «Μπάρτσα», κλουβιά με εξωτικά πουλιά, κασέτες του Ντομίνγκο και του Καρέρας.
Το φεμινιστικό συνέδριο στεγάζεται στα τεράστια Μεσαιωνικά ναυπηγεία της προκυμαίας και το βήμα των ομιλητριών είναι τοποθετημένο κάτω ακριβώς απ’ την κοκκινόχρυση πλώρη της καραβέλας «Σάντα Μαρία».
Όλη η εκδήλωση υποστηρίζεται και ενισχύεται από το Δημαρχείο της Βαρκελώνης, απ’ το Ισπανικό Υπουργείο Πολιτισμού, απ’ τη Νομαρχία Καταλανίας, το Ινστιτούτο Γυναικών, το Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών κ.α.
Είναι εξαιρετικά καλοοργανωμένη και οι ομιλίες μεταφράζονται σε τρεις γλώσσες ταυτόχρονα. Προσφέρει έκθεση γυναικείου βιβλίου, συναυλίες γυναικών, εκθέσεις ζωγραφικής, φωτογραφίας κ.α. Προβάλλεται απ’ την τηλεόραση και τον Τύπο. Απ’ τη στιγμή που μια διεθνής μεγάλη συνάντηση περιβάλλεται με τόση επισημότητα είναι φυσικό οι απαιτήσεις σου για το περιεχόμενό της να πολλαπλασιάζονται, η προσοχή σου για το κύρος όσων ακούγονται να οξύνεται.

Εδώ, αμέσως αισθάνεσαι πως ένας πολυπληθής, πολύγλωσσος γυναικόκοσμος έχει κινητοποιηθεί δυναμικά και παίρνει θέση μάχης. Κι όπως κάθε μάχη προϋποθέτει εχθρό, εδώ ο εχθρός είναι βέβαια ο άντρας. Οι εισηγήσεις, οι συζητήσεις, οι δηλώσεις, ο τόνος της φωνής ακόμα και το ντύσιμο και ο αέρας των περισσότερων συνέδρων διακηρύττουν το γενικό αίτημα: Ο άντρας είναι ον μισητό κι επίφοβο, ελάτε να χτίσουμε έναν κόσμο γυναικείο!
Μέσα σε τούτη την εκρηκτική ατμόσφαιρα, σα νησάκια υγείας και ανθρωπιάς, στέκουν οι εμφανίσεις γυναικών του τρίτου κόσμου, Αφρικανές, Ινδιάνες, Ασιάτισσες, που προβάλλουν σπαραχτικά τη λαχτάρα των βασανισμένων λαών τους για απλή, ανθρώπινη δικαιοσύνη.

Όμως οι γυναίκες της κορεσμένης και κουρασμένης Δύσης, με θεοποιημένο το πανταχού παρόν ΔΙΚΑΙΩΜΑ, αγωνίζονταν με εμπάθεια για την επιβολή ισχύος τους. Όχι, το ζητούμενο σ’ αυτή την εκδήλωση, δεν ήταν η γνώση κι η βελτίωση των σχέσεων του αιώνιου ανδρόγυνου, το ζητούμενο ήταν η ανάδειξη του φύλου τους σε κυρίαρχο. Η αναγνώριση της γυναίκας σαν εξυπνότερης, σαν δικαιότερης, σαν αισθαντικότερης φύσης που, μέχρι τώρα, ο εκμεταλλευτής άντρας κακοποίησε άγρια. Ρηχά τσιτάτα που, πιστεύω, στην Ελλάδα θα ακούγονταν σαν παρωχημένες γραφικότητες. Οι ανακοινώσεις και οι συζητήσεις προχώρησαν στο σημείο ν’ ακουστεί απ’ την Ρωσίδα εκπρόσωπο πως, αν η Κομμουνιστική Επανάσταση έφτασε στα έκτροπα που την απομυθοποίησαν αυτό οφείλεται στο ότι την διαχειρίσθηκαν άντρες!
Όμως, σ’ ένα κόσμο όπου από το ζευγάρι διαγράφεται ο αντρικός πόλος είναι επακόλουθο ο πόλος τούτος ν’ αναζητά υποκατάστατα. Το λεσβιακό κίνημα μέσα στο συνέδριο ήταν αεικίνητο. Δεν μπόρεσα να καταλάβω το εύρος του, όμως η δραστηριότητά του ήταν επίμονη και, συχνά, καταλυτική.

Γυναίκες πολλές που μιμούνται τους άντρες, κυκλοφορούσαν παντού και μοίραζαν διακηρύξεις, προσκλήσεις για ειδικές συγκεντρώσεις σε στέκια, διαφημίσεις για ειδικά βιβλία και περιοδικά, προκαλώντας ένταση και σύγχυση για τους στόχους των εργασιών σε όσες έφτασαν ώς τη Βαρκελώνη καλοπροαίρετα και με αγωνία για τις ανθρώπινες σχέσεις.
Από μήνες πριν, μου είχαν ζητήσει να κάνω μια ομιλία με τον απαράδεκτο τίτλο, «Σεξουαλικότητα, τι θέλουν οι σημερινές γυναίκες;» Αν τελικά τον αποδέχθηκα ήταν ακριβώς γιατί ήθελα να πάω και να πω πως τούτος ο τίτλος είναι απαράδεκτος και κουτός.
Ορίσθηκε να εμφανιστώ την τελευταία μέρα των εργασιών μαζί με την Αυστραλέζα εκδότρια Σούζαν Χόθορν, την γνωστή Αγγλίδα συγγραφέα Άντζελα Κάρτερ και την Ισπανίδα κοινωνιολόγο Ραχήλ Όσμπορν.
Μετά από την δυναμική κατάθεση της Αυστραλέζας ότι οι ερωτικές σχέσεις θυμίζουν κατά κανόνα σχέσεις Χασάπη-Σφαγείου, όπου χασάπης είναι ο άντρας, μετά την επισήμανση της Αγγλίδας συγγραφέως ότι, δεν πρέπει να εμπιστευόμαστε εκείνο το γνωστό «αντρικό» παραμύθι, «Η Πεντάμορφη και το Τέρας» διότι το τέρας ποτέ δεν γίνεται τελικά πρίγκιπας με την αγάπη της αγαθής πεντάμορφης, θέλω να ελπίζω, πως η ομιλία η δικιά μου που ακολουθεί, δεν εκπροσωπεί μονάχα εμένα αλλά αγγίζει τις ευαισθησίες και τους καημούς κι άλλων γυναικών. Γυναικών της δικιάς μου, της φωτεινής πατρίδας.

Βαρκελώνη, 23 Ιουνίου 1990:
Όταν ήμουνα μικρή, γύρω στο 1962 νομίζω, πήγαινα με την οικογένειά μου για παραθερισμό σε μια παραλία της Κρήτης. Εκεί, γνωρίστηκα μ’ ενα ωραίο κορίτσι, λίγα χρόνια μεγαλύτερό μου, τη Χριστίνα.
Κολυμπούσαμε στη θάλασσα, ξαπλώναμε στον ήλιο, γίναμε φίλες και, λίγο-λίγο, αρχίσαμε εκείνες τις μυστηριακές, κοριτσίστικες εξομολογήσεις για το τρομερό σώμα μας που, τότε, άλλαζε και για τη σκοτεινή θεότητα της καινούριας θηλυκότητάς μας.

Η Χριστίνα μου εμπιστεύτηκε ψιθυριστά πως ντρέπεται πολύ που μεγαλώνει το στήθος της, πως νιώθει να της συμβαίνει κάτι άσχημο και χυδαίο και, γι’ αυτό, κάτω απ’ το φουστάνι της σφίγγει το στέρνο της με μια λουρίδα ύφασμα για να μη φαίνεται η αλλαγή του.
Πέρασε πολύς καιρός από τότε. Περίπου 27 χρόνια! Ταξίδεψα πάλι πέρισυ στο νησί και, στην ίδια παραλία, ξαναβρήκα τη Χριστίνα, με την κόρη της αυτή τη φορά.
Η κόρη της τώρα, στεκόταν στην ίδια αμμουδιά, κάτω απ’ τον ίδιο ήλιο, έτοιμη να πέσει στη θάλασσα. Μ’ ενα μικρό μαγιό και μ’ ανάλαφρο ύφος που σε τίποτα δε θύμιζε εκείνες τις παλιές αναστολές και τους φόβους της μητέρας της.
Μην περιμένετε να βιαστώ και να πω τα εύκολα και χιλιοειπωμένα: Μπράβο! Η κόρη της Χριστίνας νίκησε τα ταμπού! Κέρδισε την ελευθερία, τη φυσικότητα, την απλότητα!
Οι έννοιες της ελευθερίας, της φυσικότητας, της απλότητας, είναι έννοιες που, ιδίως σήμερα που κάθε κώδικας ζωής αμφισβητείται, δύσκολα προσεγγίζονται στην πολυπλοκότητά τους.
Ποιος μπορεί εύκολα να πει ότι γνωρίζει τη φύση του; Η φύση είναι γεμάτη μυστικά κλειδιά, μάσκες και πρόσωπα απροσδόκητα, ιδίως σ’ εκείνο το βαθύτατο υπόγειό της που λέγεται: ερωτισμός.
Δέχθηκα να έρθω εδώ και να μιλήσω πάνω σ’ ένα θέμα που μου δόθηκε και λέγεται: «Σεξουαλικότητα, τι θέλουνε σήμερα οι γυναίκες;» Δέχθηκα να έρθω σαν συγγραφέας που στα βιβλία μου ο έρωτας είναι το κύριο θέμα, αλλά, πιο πολύ, σα γυναίκα που, όπως σε κάθε γυναίκα, ο έρωτας στη ζωή μου είναι το κύριο θέμα.

Δέχθηκα να έρθω εδώ για να πω πως, ο τίτλος της εργασίας μας, δεν είναι ένας τίτλος που με πείθει. Γιατί η σεξουαλικότητα δεν απομονώνεται, όπως δεν απομονώνεται απ’ τις ρίζες του μέσα στη γη ένας ανθός,
Δεν απομονώνεται και δεν «αναλύεται» ξεχωριστά όπως δεν ξεχωρίζεται ο αφρός του κύματος απ’ τον ωκεανό που τον γέννησε. Και ωκεανός είναι πάντοτε η ψυχή μας.
Ο άνθρωπος δεν διαιρείται σε χωριστούς τομείς προκειμένου ν’ αναζητηθεί η ικανοποίησή του κι η πληρότητά του. Το μυστικό της ικανοποίησης και της πληρότητας ανθίζει ακριβώς πάνω σ’ αυτό το αδιαίρετο του κόσμου του.
«Σεξουαλικότητα, τι θέλουν οι γυναίκες;» Εμείς οι γυναίκες λοιπόν, θέλουμε να μας αγαπούν και να μας εμπνέουν ν’ αγαπούμε. Αυτό μόνο, κι ας ακούγεται έτσι απλοϊκά. Όλα τα άλλα είναι εύκολο σήμερα να βρεθούν.

Γιατί ο έρωτας είναι γεμάτος φαντασία κι ευρηματικότητα κι όταν ανάψει η φλόγα του ανάμεσα σε δυο ερωτευμένα πλάσματα τα οδηγεί να κάνουν πρωτότυπα ταξίδια ο ένας στην ψυχή του άλλου και στο κορμί του άλλου, ελεύθερα κι έξω από κάθε δικιά μας συμβουλή. Ο έρωτας ο αληθινός σε αθωώνει όσο αμαρτωλός κι αν υπήρξες, σε κάνει να ξεχνάς εκείνα που ήξερες όσο έμπειρος κι αν υπήρξες, σε επιστρέφει στην αρχή του δρόμου σου για να μάθεις τον κόσμο ξανά με αλφάβητο νέο.
Σ’ αυτές, συνήθως, τις μεγάλες συναντήσεις και συζητήσεις, περιμένουμε να καταλήξουμε σε κάποια συμπεράσματα, σε κάποιες συνταγές για να πούμε πως κάτι πετύχαμε.

Πού να τη βρεις όμως τη συνταγή τού έρωτα! Η μόνη συνταγή που μπορεί να δώσει κανείς είναι: να μην ψάχνετε για συνταγές. Οι άνθρωποι είναι εξαίσια μοναδικοί και πρωτότυποι, ιδίως όταν είναι ερωτευμένοι.
Ανακάλυψη της μοναδικότητας του άλλου είναι ο έρωτας και ποιος μπορεί να σε βοηθήσει σ’ αυτό το άγνωστο κι επικίνδυνο ταξίδι σου; Το μαγικό κι ανεξήγητο.
Η περιβόητη ερωτική ικανοποίηση δεν εξαρτάται απ’ τη σωματική κατασκευή ενός εραστή, αλλά από το πόσο διεγερτικός είναι αυτός ο εραστής σαν συνολική προσωπικότητα.
Στην Ελλάδα, οι γυναίκες της γενιάς μου, μέσα σε χρόνο ρεκόρ, κάναμε μιαν άγρια διαδρομή απ’ τη μιαν ακρότητα στην άλλη. Απ’ την υπερβολική αυστηρότητα και τον συντηρητισμό του πατρικού μας σπιτιού, στην εξέγερση και στην ελευθεριότητα της νιότης μας εκείνων των αναστατωμένων εποχών.
Τώρα, μαζευόμαστε και με όλα μας τα τραύματα ανοιχτά – τραύματα από αυστηρότητες και τραύματα από προοδευτικότητες – συζητάμε μεταξύ μας πόσο δύσκολος είναι τελικά ο «ελεύθερος έρωτας».
Το καταλαβαίνεις καλά αυτό πάνω στον απέραντο, κρύο και αμείλικτο καθρέφτη της ερωτικής σχέσης όταν, αναλόγως, αισθάνεσαι: πλούσια ή ζητιάνα, ποιητική ή χυδαία, πρόσωπο ή εργαλείο.

Γιατί ο έρωτας, ιδίως ο έρωτας, είναι πράξη πνευματικότατη. Άρα, δεν εξαγοράζεται, δεν ξεγελιέται, δεν εξορκίζεται με πράξεις μιμητικές.
Τελικά, χωρίς αγάπη και ευθύνη, έτσι κι αλλιώς, «συντηρητική» ή «απελευθερωμένη», είσαι αβάσταχτα μόνη. Και πιο πολύ μόνη, μέσα στην αγκαλιά ενός άλλου
.


Πρωτοδημοσιεύτηκε στο 36ο τχ (Οκτώβριος - Δεκέμβριος 1990) του περιοδικού ‘‘Σύναξη’’

Ο ζωγραφικός πίνακας που πλαισιώνει τη σελίδα είναι έργο του Γιώργου Κόρδη.
πηγή κειμένου: Αντίφωνο
ΠΗΓΗ:http://www.antifono.gr/
geromorias.blogspot

Τρίτη 18 Αυγούστου 2015

Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας!

 
Η Παναγία είναι η κατά Χάρη Μητέρα μας! Αυτό που είπε ο Κύριός μας από τον Σταυρό για την Μητέρα Του στον αγαπημένο μαθητή τον Ιωάννη «ιδού η μήτηρ σου», το λέει κατ΄ επέκταση σε όλους τους Χριστιανούς, σε όλους εμάς . Ο Κύριος μας δίνει την Μητέρα Του και για δική μας Μητέρα . Αυτό είναι μία «διαθήκη» σε μας , που την έγραψε ο Χριστός μας πάνω στον αιματοβαμμένο Του Σταυρό. 

Η προσευχή της Παναγίας έχει μεγάλη παρρησία στο Θεό. Και ποτέ δεν πρέπει να απουσιάζει από την προσευχή μας η Παναγία . Όπως ο Χριστός για να κατεβεί ανάμεσά μας πέρασε από την Παναγία , έτσι και εμείς για να ανέλθουμε στον Oυρανό θα πρέπει να επικαλούμαστε συνεχώς την Παναγία . Το μυστήριο της Εκκλησίας κρύβεται στην Θεοτόκο. Πράγματι! Ότι λέγεται για την Εκκλησία λέγεται και για την Παναγία και αντιστρόφως ότι λέγεται για την Παναγία μπορεί να λεχθεί και για την Εκκλησία . Όσοι έχουν τον χρόνο ας κάνουν αυτή την μελέτη από τα λειτουργικά βιβλία της Εκκλησίας και θα εκπλαγούν. Θα παρατηρήσουν με έκπληξη ότι οι ιεροί υμνογράφοι ταυτίζουν τρία θέματα : Σταυρός – Εκκλησία – Παναγία . Ό,τι λέγεται για το ένα από αυτά λέγεται και για το άλλο.

Ολόκληρος ο μήνας Αύγουστος είναι αφιερωμένος στην Παναγία . Είναι
Θεομητορικός μήνας . 
Στο μέσον ακριβώς του μηνός , 15 Αυγούστου, εορτάζουμε την μεγάλη Θεομητορική εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Όπως γνωρίζουμε, πριν από κάθε μεγάλη εορτή έχουμε τα προεόρτια και μετά από αυτή έχουμε τα μεθεόρτια  Τα μεθεόρτια τελειώνουν στις 23 Αυγούστου και την ημέρα αυτή «αποδίδεται» η εορτή και λέμε ότι έχουμε την «απόδοση». Πάντοτε όμως στο παρελθόν υπήρχε η τάση να παρατείνουν τον εορτασμό της εορτής .

Έτσι στα Μοναστήρια του Αγίου Όρους η εορτή αποδίδεται όχι στις 23 αλλά στις 28 Αυγούστου. 
Ένα δε διάταγμα του αυτοκράτορα Ανδρονίκου Β΄ του Παλαιολόγου όριζε να εορτάζεται η μνήμη της Θεοτόκου ολόκληρο το μήνα Αύγουστο μέχρι την 31η του μηνός . Έτσι και την 31η του μηνός καθορίστηκε εορτή της Θεοτόκου, η κατάθεση της Τιμίας Ζώνης Της .
 Όπως είναι γνωστό, ο μήνας Αύγουστος είναι ο τελευταίος μήνας του Εκκλησιαστικού έτους. Γιατί το Εκκλησιαστικό έτος δεν αρχίζει από τον Ιανουάριο αλλά από την 1η Σεπτεμβρίου.Έτσι το έτος αρχίζει με την Εορτή της Γεννήσεως της Παναγίας μας στις 8 Σεπτεμβρίου και λήγει την 31η Αυγούστου με εορτή της Τιμίας Της Ζώνης. Σαν προεόρτια ετοιμασία για την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου καθορίστηκε από την 1η του μηνός μέχρι τις 14 νηστεία και να ψάλλεται κάθε μέρα ένας παρακλητικός κανόνας στην Υπεραγία Θεοτόκο. Οι παρακλητικοί κανόνες που ψάλλονται στην περίοδο αυτή είναι δύο και μας είναι γνωστοί με το όνομα Μικρός και Μέγας Παρακλητικός Κανών εις την Υπεραγίαν Θεοτόκον. 

Ο λαός τους κανόνες αυτούς τους γνωρίζει με τις εκφράσεις
«Μικρή» και «Μεγάλη» Παράκληση. Και οι δύο Κανόνες έχουν την ίδια διάταξη. Αν παρακολουθήσουμε την διάταξή τους θα δούμε ότι είναι ένας μικρός Όρθρος . Όρθρο λέμε την πρωινή ακολουθία. Δηλαδή η δομή, η κατασκευή του Παρακλητικού κανόνα είναι ένας μικρός Όρθρος . 
Η Παράκληση προς την Υπεραγία Θεοτόκο, είτε η Μικρή είτε η Μεγάλη, δεν λέγεται μόνον την περίοδο του Δεκαπενταύγουστου, αλλά και σε οποιαδήποτε άλλη ημέρα. Γνωρίζουμε ευσεβείς Χριστιανούς, που λένε κάθε μέρα την Παράκληση στην Παναγία μας , κατά προτίμηση την Μικρή. Είναι εύκολο αυτό ; Και βέβαια είναι εύκολο.
Ας κόψουμε χρόνο από τις φλυαρίες μας και από τα άλλα άσκοπα έργα μας για μία Παράκληση στην Παναγία μας . Αλλά  εάν δεν είναι εύκολο να κάνουμε κάθε μέρα την Παράκληση, ας την κάνουμε κάθε δεύτερη μέρα ή δύο φορές την εβδομάδα ή μία φορά την εβδομάδα . Η, ας διαβάζουμε από την Παράκληση μόνο δύο ωδές κάθε ημέρα , που δεν είναι καθόλου κουραστικό αυτό, και έτσι την εβδομάδα θα συμπληρώνουμε όλη την Παράκληση.

Ας μάθουμε να προσευχόμαστε με τις ιερές ακολουθίες της Εκκλησίας , με την Παράκληση στην Παναγία μας.
Πόσες και πόσες ευλαβείς ψυχές ψέλλισαν με πόθο και με πόνο τα ιερά Της τροπάρια . Αυτά τα τροπάρια στην Παναγία έλεγε ο άγιος Νεκτάριος , που τόσο πολύ Την αγαπούσε. Η σωτηρία μας είναι η Υπεραγία Θεοτόκος . Ας την επικαλούμαστε με την ακολουθία της Παρακλήσεως .Και οι γονείς ακόμη θα πρέπει να συνηθίσουν τα παιδιά τους από μικρή ηλικία να διαβάζουν μερικά αποσπάσματα από την Παράκληση στην Παναγία . Τουλάχιστον ας λένε τα Μεγαλυνάρια , που είναι τα πιο ωραία από όλη την Παράκληση και έτσι τα παιδιά μας θα νοιώθουν πολύ κοντά τους την Παναγία και θα αισθάνονται την προστασία Της.

Δευτέρα 17 Αυγούστου 2015

Ολα να τα αρχίζετε και όλα να τα τελειώνετε με προσευχή

Αγίου Ιερομάρτυρος Ανδρόνικου, αρχιεπίσκοπου Πέρμ.
Στο χωριό Σεβαστόπολ ο ιεράρχης ρώτησε τους μαθητές ποιες προσευχές γνώριζαν. Επειδή δεν απαντούσαν ικανοποιητικά, τους είπε:
«Η προσευχή δεν είναι μάθημα, που το διαβάζουμε μόνο όταν μας το ζητούν. Πάντοτε πρέπει να προσευχόμαστε… Όταν προσεύχεσαι, μιλάς με τον Θεό. Πώς θα Του ζητήσεις κάτι, λοιπόν, αν δεν γνωρίζεις να προσεύχεσαι; Απ’ όλα μας τα έργα η προσευχή είναι το πιο σπουδαίο και το πιο ιερό».
Και αφού νουθέτησε κατάλληλα τα παιδιά, στράφηκε στους γονείς τους:
«Να προσέχετε τα παιδιά σας. Να τα συνδέετε με τον Θεό… Αν τα αναθρέψετε “με αγωγή και νουθεσίες σύμφωνες με το θέλημα του Κυρίου” (Εφ. 6:4), και αυτά, μεγαλώνοντας, πάρουν κακό δρόμο, ο Θεός δεν θα σας καταλογίσει ένοχη. Αν, όμως, δεν τα αναθρέψετε σωστά, θα δώσετε λόγο σ’ Εκείνον για το παραστράτημά τους. Εύκολα ισιώνει κανείς ένα νεαρό δένδρο και δύσκολα ένα γέρικο. Το ίδιο συμβαίνει και με τα παιδιά: Σαν τα δενδράκια, εύκολα μπορεί κανείς να τα στρέφει προς την πλευρά που θέλει, δηλαδή είτε προς το καλό είτε προς το κακό.
»Πολλοί γονείς και κακό παράδειγμα δίνουν στα παιδιά τους και την καλή νουθέτησή τους παραμελούν. Άλλοι, πάλι, δεν τους δίνουν κακό παράδειγμα, αλλά και στο καλό δεν τα παρακινούν. Οι παιδικές ψυχές, καθώς είναι εύπλαστες και καθαρές, τα δέχονται όλα εύκολα και γρήγορα. Μην παύετε, λοιπόν, να τις διαπλάσσετε χριστιανικά, για να μην ντροπιαστείτε και να μην πικραθείτε σ’ αυτή τη ζωή, αλλά και για να μην κατακριθείτε στην άλλη…
»Αν προσεύχονταν οι γονείς, θα μάθαιναν να προσεύχονται και τα παιδιά. Φοβηθείτε τον Θεό. “Ολα να τα αρχίζετε και όλα να τα τελειώνετε με προσευχή. Να ζείτε σύμφωνα με το άγιο θέλημα του Κυρίου, που αποκαλύπτεται στο ιερό Ευαγγέλιο. Αν θελήσετε να γίνετε πραγματικοί χριστιανοί, θα βρίσκετε χρόνο να διαβάζετε το Ευαγγέλιο, για να μαθαίνετε τον νόμο του Θεού. Τότε επάξια θα λέγεστε χριστιανοί και επάξια θα φοράτε τον σταυρό του Χριστού».
  Ηγουμένου Δαμασκηνού (Ορλόφσκι), «Ιερομάρτυς Ανδρόνικος, αρχιεπίσκοπος Πέρμ (1870-1918) – Ένας ασυμβίβαστος Ιεράρχης», Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2011.

Πέμπτη 6 Αυγούστου 2015

''Η πόρτα της καρδιάς''

 Ένας ζωγράφος σχεδίασε ένα πίνακα.Τον ονόμασε ''Η πόρτα της καρδιάς''.Στην έκθεσή του, ένας προσκεκλημένος παρατήρησε ότι από την πόρτα έλειπε το χερούλι.Όταν το είπε στο ζωγράφο, εκείνος του απάντησε:
Είναι γιατί η πόρτα της καρδιάς ανοίγει μόνο από μέσα!!!Ο σπόρος της αγάπης βρίσκεται μέσα μας.Μια αγάπη χωρίς φιλαυτία... καταπίεση και επιβολή...χωρίς ιδιοτέλεια...που σέβεται την ελευθερία του άλλου κι εκτιμά την προσωπικότητά του...μια αγάπη που δε μας γειώνει δε μας καθηλώνει στη γη αλλά μας απογειώνει ψηλά...στον Ουρανό.

 Ας την προσφέρουμε απλόχερα κι ας κάνουμε μια γενναία προσπάθεια στην πορεία μας να γίνουμε μικροί άγιοι ,γεμάτοι δυνατή πίστη , αγάπη φλογερή,ψυχές που προσφέρουν ο,τι μπορούν,συγχωρούν χωρίς να κρατούν κακίες, συμπαραστέκονται στον πόνο του άλλου γιατί η ζωή εμπεριέχει χαρά ,γέλιο αλλά και πόνο και δάκρυ.Μη λησμονούμε ότι δεν είμαστε το σώμα που έχει μια ψυχή αλλά η ψυχή που έχει ενδυθεί ένα προσωρινό σώμα.Η ψυχή μας είναι φτιαγμένη να εκτιμά τα μικρά και καθημερινά ,να αναγνωρίζει και να απολαμβάνει την ομορφιά της απλότητας ,να ασκείται στην υπομονή.H έκφραση αγάπης και καλοσύνης είναι δύναμη που γκρεμίζει τοίχους αλλά πρέπει να είσαι πολύ δυνατός για να εκφράσεις την αδυναμία σου.