Η φωτογραφία δείχνει τις συνάψεις που έχει κάνει ο εγκέφαλος ενός παιδιού ανά ηλικία. Δείτε πόσες είναι στη γέννηση και πόσες περισσότερες στους 6 μήνες. Δείτε πόσο πυκνές είναι στα 2 έτη.
Η ανάπτυξη του εγκεφάλου και νευρικού συστήματος του μωρού ξεκινάει πριν τη γέννηση του. Πριν και, κυριώς μετά, τη γέννησή του, το μωρό βιώνει καλές ή λιγότερο καλές εμπειρίες.
Ο εγκέφαλος του καταγράφει κάθε εμπειρία τα πρώτα περίπου 2 χρόνια της ζωής του, φτιάχνοντας συνάψεις (συνδέσεις) μεταξύ νευρικών κυττάρων. Αν το μωρό έχει περισσότερες παρόμοιες εμπειρίες, τότε οι συνάψεις αυτές γίνονται πιο ισχυρές. Μετά τα 2 χρόνια, ο εγκέφαλος κάνει ένα "ξεσκαρτάρισμα" και κρατάει τις πιο ισχυρές συνάψεις.
Στην έκθεση "Rethinking the Brain" που παρουσιάστηκε στον Λευκό Οίκο στις ΗΠΑ το 1997, σε μια εκδήλωση για την ανάπτυξη του παιδιού η έκθεση με τίτλο: "White House Conference on Early Childhood Development and Learning: What New Research on the Brain Tells Us About Our Youngest Children."
Δείτε τέλος στα 4 και 6 έτη πως ενισχύονται συγκεκριμένα "μονοπάτια" και χάνονται όσες συνάψεις κρίνει ο εγκέφαλος ότι δεν χρειάζεται.
Τι σημαίνει αυτό για εμάς τους γονείς;
Σημαίνει ότι τα πρώτα έτη της ζωής του παιδιού υπάρχει αυτό το παράθυρο όπου οι συμπεριφορές μας και οι εμπειρίες που έχει ένα παιδί, μπορούν να επηρεάσουν την παιδική του ηλικία και την ενήλικη ζωή του. Όταν το μωρό έχει περισσότερες θετικές εμπειρίες, ο εγκέφαλός του καταγράφει ότι ο κόσμος μας είναι ασφαλής και ότι οι ενήλικοι φροντιστές του είναι άτομα εμπιστοσύνης.
Αντίθετα, αν είχε περισσότερες αρνητικές εμπειρίες (φωνές, βίαια ξεσπάσματα, βίαιες κινήσεις, παραμέληση κτλ), τότε ο εγκέφαλός του καταγράφει ότι ο κόσμος μας είναι απειλητικός και ότι οι ενήλικοι φροντιστές του δεν είναι άτομα εμπιστοσύνης.
Έτσι όταν έρθει η στιγμή να κρατήσει τις συνάψεις που χρειάζεται, θα κρατήσει όσες είναι πιο "ισχυρές". Γι' αυτό θέλουμε περισσότερες από τις θετικές εμπειρίες.
Ακόμα όμως και αν το παιδί εκτεθεί σε αρνητικές εμπειρίες, τότε η παρουσία ή όχι ενός ήρεμου ενήλικα είναι καθοριστικής σημασίας. Η παρουσία του μπορεί να μειώσει το τοξικό στρες και να απαλύνει την ένταση αυτής της εμπειρίας.
Σε μια κοινωνία που μας λέει με κάθε τρόπο ότι τα παιδιά θα πρέπει να είναι ανεξάρτητα, να μην μας είναι βάρος, να μπορούν να καθίσουν σε ένα ριλάξ χωρίς να κάνουν φασαρία, να κοιμούνται όλο το βράδυ μόνα τους στο δωμάτιο τους, να πηγαίνουν στον παιδικό σταθμό χωρίς κλάματα, αξίζει να πάρουμε λίγο χρόνο και να αναλογιστούμε αν οι προσδοκίες αυτές είναι ρεαλιστικές με την ανάπτυξη του παιδιού.
Ο εγκέφαλος του καταγράφει κάθε εμπειρία τα πρώτα περίπου 2 χρόνια της ζωής του, φτιάχνοντας συνάψεις (συνδέσεις) μεταξύ νευρικών κυττάρων. Αν το μωρό έχει περισσότερες παρόμοιες εμπειρίες, τότε οι συνάψεις αυτές γίνονται πιο ισχυρές. Μετά τα 2 χρόνια, ο εγκέφαλος κάνει ένα "ξεσκαρτάρισμα" και κρατάει τις πιο ισχυρές συνάψεις.
Στην έκθεση "Rethinking the Brain" που παρουσιάστηκε στον Λευκό Οίκο στις ΗΠΑ το 1997, σε μια εκδήλωση για την ανάπτυξη του παιδιού η έκθεση με τίτλο: "White House Conference on Early Childhood Development and Learning: What New Research on the Brain Tells Us About Our Youngest Children."
Παρευρέθηκαν διάφοροι ειδικοί και μεταξύ τους αρκετοί νευροεπιστήμονες και ειπώθηκε, μεταξύ άλλων (μας μεταφέρει ο John Bruer σε ένα βιβλίο του), ότι οι συνάψεις του εγκεφάλου ενός δίχρονου παιδιού, είναι περισσότερες από αυτές που έχει ο παιδίατρος που το εξετάζει. Το επιχείρημά των εισηγητών ήταν ότι αξίζει να αναλογιστούμε τι εμπειρίες έχει ένα παιδί στο ξεκίνημα της ζωής του και πώς μπορούμε να προστατεύσουμε ΟΛΑ τα παιδιά να έχουν θετικές εμπειρίες στην παιδική τους ηλικία.
Δείτε τέλος στα 4 και 6 έτη πως ενισχύονται συγκεκριμένα "μονοπάτια" και χάνονται όσες συνάψεις κρίνει ο εγκέφαλος ότι δεν χρειάζεται.
Τι σημαίνει αυτό για εμάς τους γονείς;
Σημαίνει ότι τα πρώτα έτη της ζωής του παιδιού υπάρχει αυτό το παράθυρο όπου οι συμπεριφορές μας και οι εμπειρίες που έχει ένα παιδί, μπορούν να επηρεάσουν την παιδική του ηλικία και την ενήλικη ζωή του. Όταν το μωρό έχει περισσότερες θετικές εμπειρίες, ο εγκέφαλός του καταγράφει ότι ο κόσμος μας είναι ασφαλής και ότι οι ενήλικοι φροντιστές του είναι άτομα εμπιστοσύνης.
Αντίθετα, αν είχε περισσότερες αρνητικές εμπειρίες (φωνές, βίαια ξεσπάσματα, βίαιες κινήσεις, παραμέληση κτλ), τότε ο εγκέφαλός του καταγράφει ότι ο κόσμος μας είναι απειλητικός και ότι οι ενήλικοι φροντιστές του δεν είναι άτομα εμπιστοσύνης.
Έτσι όταν έρθει η στιγμή να κρατήσει τις συνάψεις που χρειάζεται, θα κρατήσει όσες είναι πιο "ισχυρές". Γι' αυτό θέλουμε περισσότερες από τις θετικές εμπειρίες.
Ακόμα όμως και αν το παιδί εκτεθεί σε αρνητικές εμπειρίες, τότε η παρουσία ή όχι ενός ήρεμου ενήλικα είναι καθοριστικής σημασίας. Η παρουσία του μπορεί να μειώσει το τοξικό στρες και να απαλύνει την ένταση αυτής της εμπειρίας.
Σε μια κοινωνία που μας λέει με κάθε τρόπο ότι τα παιδιά θα πρέπει να είναι ανεξάρτητα, να μην μας είναι βάρος, να μπορούν να καθίσουν σε ένα ριλάξ χωρίς να κάνουν φασαρία, να κοιμούνται όλο το βράδυ μόνα τους στο δωμάτιο τους, να πηγαίνουν στον παιδικό σταθμό χωρίς κλάματα, αξίζει να πάρουμε λίγο χρόνο και να αναλογιστούμε αν οι προσδοκίες αυτές είναι ρεαλιστικές με την ανάπτυξη του παιδιού.
