Αγία Μαρκέλλα η Χιοπολίτιδα

Ἀνάμεσα στους πολυαρίθμους Ἁγίους, ποὺ κοσμούν τὸ τοπικό αγιολόγιο καὶ τὴν μακρόχρονη ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία του μυροβόλου νησιού της Χίου εἶναι καὶ η Ἁγία παρθενομάρτυς Μαρκέλλα, ποὺ ἀποτελεῖ τὸ εὐλαβικὸ καύχημα τῶν ἁπανταχοῦ τῆς Γῆς Χίων καὶ τὸν πολύτιμο πνευματικὸ θησαυρὸ γιὰ χιλιάδες προσκυνητές, ποὺ συρρέουν στὸν τόπο τοῦ μαρτυρίου της, γιὰ νὰ ἀποδώσουν τὸν ὀφειλόμενο σεβασμὸ στὸ μεγαλεῖο καὶ τὸν ἡρωισμό της, ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ ζητήσουν τὴν θαυματουργική της χάρη γιὰ τὴν ἐπίλυση σωματικῶν καὶ ψυχικῶν ἀσθενειῶν.
.    Ἡ Ἁγία Μαρκέλλα γεννήθηκε καὶ μεγάλωσε στὴν Βολισσό, στὸ ἱστορικὸ αὐτὸ κεφαλοχώρι τῆς βορειοδυτικῆς Χίου. Γιὰ τὸν χρόνο τῆς γέννησης, τῆς ζωῆς καὶ τοῦ μαρτυρίου τῆς Ἁγίας ὑπάρχει σύγχυση καὶ ἀσάφεια μεταξὺ τῶν βιογράφων. Σύμφωνα μὲ τὸν βιογράφο της, Ὅσιο Νικηφόρο τὸν Χίο, ἡ Ἁγία Μαρκέλλα ἔζησε καὶ ἤκμασε περὶ τὸ 1500. [ΣΗΜ. «ΧΡ. ΒΙΒΛΙΟΓΡ.»: Κατ᾽ ἄλλους ἱστορικοὺς τὸ μαρτύριό της τοποθετεῖται στὴν περίοδο τῶν διωγμῶν Γ´ ἕως Δ´ αἰ.] Ὁ πατέρας της ἦταν εἰδωλολάτρης καὶ ἡ χριστιανὴ μητέρα της ἀπεβίωσε σὲ νεαρὰ ἡλικία. Ἡ Μαρκέλλα διακρίθηκε ἀπὸ νωρὶς γιὰ τὴν βαθιά της πίστη καὶ ἀγάπη στὸν Χριστό, τὴν καλοσύνη καὶ ἁγνότητά της, τὴν σεμνότητα καὶ τὴν εὐγένεια τῆς ψυχῆς της. Προικισμένη μὲ θεϊκὴ σοφία καὶ ἀμέτρητα ψυχικὰ χαρίσματα ἐπικοινωνοῦσε ἀδιάκοπα μὲ τὸν Θεό. Αὐτὸν τὸν “ ἐπίγειο ἄγγελο” φθόνησε ὁ ἑωσφόρος καὶ θέλησε νὰ τὴν πολεμήσει μὲ κάθε μέσο.
.    Ἔτσι ὁ εἰδωλολάτρης καὶ σκληρόκαρδος πατέρας της ἄρχισε νὰ ἐπιθυμεῖ ἐρωτικὰ τὴν ἴδια του τὴν κόρη καὶ νὰ νιώθει πρὸς αὐτὴ μία ἀστείρευτη σαρκικὴ ἐπιθυμία. Ὅταν ἡ Μαρκέλλα διαπίστωσε τὸν ἀναίσχυντο χαρακτήρα τοῦ σαρκολάτρη πατέρα της, ἐγκατέλειψε τὸ πατρικὸ σπίτι καὶ ἀναζήτησε καταφύγιο στὰ βουνὰ τῆς περιοχῆς. Τότε ὁ πατέρας της κινούμενος ἀπὸ τὶς κτηνώδεις ὀρέξεις του καὶ μὲ ἀπερίγραπτη μανία ἄρχισε νὰ ψάχνει νὰ βρεῖ τὴ νεαρὴ καὶ ὄμορφη Μαρκέλλα. Τότε ἡ δύστυχη καὶ ἔντρομη κόρη προσπάθησε νὰ προστατευθεῖ καὶ νὰ σώσει τὴν τιμιότητά της. Μία μεγάλη βάτος ἀπετέλεσε τὸ ἀσφαλὲς καταφύγιο τῆς Ἁγίας. Ἕνας βοσκὸς ὅμως ἀντελήφθη τὴν Μαρκέλλα καὶ ὑπέδειξε τὴν βάτο στὸν μανιακὸ πατέρα της. Τότε ὁ πατέρας ἔβαλε φωτιὰ στὴν βάτο, γιὰ νὰ τὴν ἀναγκάσει νὰ βγεῖ ἔξω ἀπὸ αὐτή. Ἡ Μαρκέλλα κατάφερε καὶ βρῆκε διέξοδο καὶ ἔτσι γλίτωσε ἀπὸ τὰ χέρια τοῦ σαρκολάτρη πατέρα της. Ἐν συνεχείᾳ ἄρχισε νὰ τρέχει πάνω στὶς πέτρες καὶ τὰ βράχια, ἀλλὰ ὁ πατέρας της βλέποντας τὴν δυσκολία νὰ τὴν φτάσει, ἀποφάσισε νὰ τὴν σημαδέψει μὲ τὸ τόξο του καὶ ἔτσι ἐκτόξευσε πρὸς αὐτὴ ἕνα βέλος. Ἡ Ἁγία πληγώθηκε καὶ τὸ ἁγνό της αἷμα πότισε τὰ βράχια. Παρόλα αὐτὰ δὲν ἔχασε τὴν ψυχική της δύναμη καὶ συνέχισε νὰ τρέχει. Οἱ σωματικές της δυνάμεις ἄρχισαν ὅμως νὰ τὴν ἐγκαταλείπουν καὶ κάποια στιγμὴ ἔπεσε κάτω ταλαιπωρημένη καὶ πληγωμένη. Ἡ βαθιὰ καὶ ἀκλόνητη πίστη της τὴν βοήθησε νὰ βρεῖ τὴν σωτήρια λύση. Μὲ τὰ μάτια στραμμένα στὸν Οὐράνιο Νυμφίο προσευχήθηκε καὶ Τοῦ ζήτησε νὰ σχίσει τὸν βράχο καὶ νὰ τὴν κρύψει μέσα. Ἡ παράκληση τῆς Ἁγίας ἔγινε πραγματικότητα καὶ ἔτσι ὁ βράχος σχίστηκε καὶ δέχτηκε τὸ σῶμα τῆς ἐνάρετης Μαρκέλλας μέχρι τὸ στῆθος. Ὁ σαρκολάτρης πατέρας φτάνοντας στὸν τόπο καὶ βλέποντας τὸ παράδοξο αὐτὸ θαῦμα, ὀργίστηκε ἀκόμη περισσότερο καὶ ἔκοψε μὲ ἕνα μαχαίρι τοὺς μαστούς της καὶ τοὺς πέταξε στὸ βουνό. Ἐν συνεχείᾳ ἀποκεφάλισε τὴν κόρη του καὶ πέταξε τὴν κεφαλή της στὴν θάλασσα. Σύμφωνα μὲ τὴν παράδοση μία ἀσυνήθιστη λάμψη ἄρχισε νὰ ἐκπέμπεται ἀπὸ τὴν κεφαλὴ τῆς Ἁγίας, ποὺ στέφθηκε μὲ τὸν οὐράνιο καὶ ἄφθαρτο στέφανο τῆς ἄθλησης καὶ τῆς θεϊκῆς δόξας.
.     Ὁ σχισμένος βράχος, ποὺ δέχτηκε τὸ μαρτυρικὸ σῶμα τῆς Ἁγίας, ἀποτελεῖ μέχρι σήμερα γιὰ τοὺς προσκυνητὲς σημεῖο εὐλαβικῆς ἀναφορᾶς καὶ πηγὴ ἰαμάτων, ἀφοῦ ὅσοι προσεύχονται μὲ πίστη, παρατηροῦν τὸν ἐρυθρὸ χρωματισμὸ τῶν βράχων καὶ τὸ νερὸ νὰ ἀτμίζει. Ἀναρίθμητα εἶναι τὰ θαύματα ποὺ μὲ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ ἔχει ἐπιτελέσει ἡ Ἁγία Μαρκέλλα ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ μαρτυρίου της ἕως τὶς ἡμέρες μας, ἐνῶ μάρτυρες θαυμαστῶν σημείων ἔγιναν λαμπρὲς πνευματικὲς φυσιογνωμίες τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅπως Ἅγιος Μακάριος ὁ Νοταρᾶς Ἐπίσκοπος Κορίνθου, ὁ Ἅγιος Νεκτάριος Ἐπίσκοπος Πενταπόλεως καὶ ὁ βιογράφος καὶ συντάκτης τῆς Ἀκολουθίας τῆς Ἁγίας, Ὅσιος Νικηφόρος ὁ Χίος, οἱ ὁποῖοι συχνὰ προσέρχονταν στὸν τόπο τοῦ μαρτυρίου τῆς Ἁγίας, γιὰ νὰ προσευχηθοῦν. Ἡ μνήμη τῆς Ἁγίας παρθενομάρτυρος Μαρκέλλας ἑορτάζεται κάθε χρόνο στὶς 22 Ἰουλίου καὶ λαμπρὰ πανήγυρις λαμβάνει χώρα στὸν φερώνυμο ἱερὸ ναὸ τῆς Ἁγίας, ποὺ βρίσκεται ἐπὶ τῆς ἀμμώδους παραλίας στὸν ὁμώνυμο ὅρμο τῆς Βολισσοῦ καὶ ἀποτελεῖ παγχιακό, ἀλλὰ καὶ πανελλήνιο προσκύνημα.
.    Ἡ φιλοπατρία τῶν ἁπανταχοῦ τῆς Γῆς εὐρισκομένων Χίων, ἀλλὰ καὶ τὰ ἀναρίθμητα θαύματα τῆς Ἁγίας ὁδήγησαν στὴν ἀνέγερση ἱερῶν ναῶν ἐπ’ ὀνόματι τῆς πολυάθλου καὶ ἐνδόξου παρθενομάρτυρος τῆς Χίου. Ἔτσι ἡ συνοικία τοῦ Βοτανικοῦ στὴν Ἀθήνα κοσμεῖται μὲ ἐνοριακὸ ναὸ τῆς Ἁγίας Μαρκέλλας, ἐνῶ τὰ τελευταῖα χρόνια ἀνηγέρθη περικαλλὲς παρεκκλήσιο στὸ ὄνομα τῆς Ἁγίας καὶ στὴν περιοχὴ τῆς Κάτω Κηφισιᾶς. Γραφικὰ παρεκκλήσια ἐπ’ ὀνόματί της ἔχουν καταγραφεῖ στὶς Σπέτσες, τὴν Ἄνδρο, τὴν Μῆλο, τὴν Σαντορίνη καὶ τὴν Σάμο.

Ἀριστείδης Γ. Θεοδωρόπουλος 
Ἐκπαιδευτικὸς/ΠΗΓΗ