ΑΠΟ ΤΗ ΣΚΗΝΗ ΣΤΟ ΑΣΚΗΤΗΡΙΟ-Λόγος του Αγ.Ιωάννη Χρυσοστόμου εις την μετάνοια μίας πόρνης

Σύγχρονα παραδείγματα


Στήν 67η ομιλία του στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο ό ίερός Χρυσόστομος παρεμβάλλει ένα σύγχρονο του παράδειγμα μετανοίας. Ερμηνεύοντας το 21ο κεφάλαιο του κατά Ματθαϊον Ευαγγελίου, στην παρούσα ομιλία, αρχίζει από τον οτίχο 12 «Και είσήλθεν ό Ιησούς εις το ιερόν... και εξέβαλε πάντας τους πωλουντας...» και καταλήγει στο στίχο 32 «ήλθε γαρ προς υμάς Ιωάννης... ύμεϊς δέ ίδόντες ου μετεμελήθητε».

Κυρίως δέ ή λέξη «πόρναι», από τη φράση του Κυρίου «οι δέ τελώναι και αϊ πόρναι έπίοτευσαν αύτω...», του δίνει την αφορμή να εξιστορήσει στους μακάριους ακροατές του το περιστατικό, που πιθανόν να έγνώριζαν οί περισσότεροι, με διαβόητη καλλιτέχνιδα του καιρού των, που εγκατέλειψε τα πάντα και αφοσιώθηκε στο Θεό.

Βέβαια ό ίερός Πατήρ στα κηρύγματα του συνήθιζε να διασαφηνίζει τα νοήματα με παραδείγματα μέσα από την Αγ. Γραφή για να εντυπώνονται έτσι καλύτερα στο νου των ακροατών του. 'Αλλά μερικές φορές χρησιμοποιούσε και σύγχρονα διαφωτιστικά παραδείγματα. Διότι, έλεγε, «ου γαρ δει μόνον εις τα παλαιά άνατρέχειν διηγήματα, άλλα και από των παρόντων λαμβάνειν τα παραδείγματα»

Διάσημη πρωταγωνίστρια

Έτσι βρήκε την ευκαιρία απευθυνόμενος στο εκκλησίασμα, πού παρακολουθούσε προσεκτικά την ερμηνεία του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου, να αναφερθεί σε μία πρωταγωνίστρια του έκφυλου θεάτρου των ήμερων του, πού άφησε εποχή με το «εκρηκτικό ταμπεραμέντο» της, όπως θα λέγαμε σήμερα.


Δεν την κατονομάζει. Αναφέρεται αόριστα σε «έκείνην την πόρνη», ή οποία σε άνηθικότητα είχε ξεπεράσει τους πάντες. Πιο συγκεκριμένα θυμίζει, είπε, όχι την πόρνη του Ευαγγελίου, αλλά τη σύγχρονη τους, πού καταγόταν από τη Φοινίκη, την πόλη της παρανομίας. Ήταν γνωστή, διάσημη πόρνη στα μέρη τους. Ήταν πρωταγωνίστρια του θεάτρου. Μεγάλο όνομα. Ξακουστή, όχι μόνο στην Αντιόχεια. Ή φήμη της είχε φθάσει μέχρι την Κιλικία και την Καππαδοκία.

Ήταν φοβερή γυναίκα εκείνη ή πρωταγωνίστρια στα θέατρα της Αντιόχειας, πού είχε έλθει από τη Φοινίκη και σταδιοδρόμησε στην μεγαλούπολη της Συρίας. Πόσες περιουσίες είχε φάει! Αμέτρητοι οί εραστές της! "Ηξερε να γοητεύει τους άνδρες. Όχι μόνο με τα νιάτα της, με την ομορφιά της. "Ηξερε και μαγική τέχνη. Έτσι δέ γοήτευσε και τον αδελφό της βασίλισσας αυτή ή πόρνη; "Α! ή δύναμη της ήταν πολύ μεγάλη.

Στήν άσκηση

Και όμως, συνεχίζει ό ί. Πατήρ, δεν ξέρω και εγώ πώς άλλαξε τόσο απότομα! Άλλα μάλλον ξέρω, και καλά μάλιστα. Θέλησε και άλλαξε και κέρδισε τη Χάρη του Θεού. Τα περιφρόνησε όλα εκείνα. Πέταξε όλες τις μαγείες του διαβόλου και ανέβηκε στον ουρανό. "Αν και όταν έπαιζε επάνω στην σκηνή δεν υπήρχε πιο αισχρό πλάσμα από αύτη, αργότερα όμως ξεπέρασε πολλές οτήν εγκράτεια. Φόρεσε το μοναχικό ένδυμα και πέρασε όλη τη ζωή της στην άσκηση.


Μάλιστα εξαιτίας της ενοχλήθηκε ό ύπαρχος και πήραν τα όπλα στρατιώτες, χωρίς να μπορέσουν να την ξαναφέρουν στη σκηνή και να την απομακρύνουν από το Μοναστήρι, όπου είχε γίνει δεκτή.

Αύτη ή πρώην πόρνη, άφού αξιώθηκε τα Θεια Μυστήρια και έδειξε σπουδή αντάξια της Θ. Χάριτος, έτσι έφυγε από την παροϋα ζωή. Είχε από όλα καθαρισθεί με τη Χάρη του Θεοΰ. Είχε πολύ προοδεύσει στην κατά Χριστόν ζωή μετά το βάπτισμα. Δεν δέχθηκε μάλιστα ούτε να δει τους πρώην εραστές της, πού είχαν έλθει γι αυτόν τον σκοπό, καθώς κλείσθηκε μέσα και επί χρόνια πολλά ήταν σαν να ζούσε μέσα σε φυλακή.

Το συμπέρασμα: Οι «έσχατοι» γίνονται «πρώτοι» και οι «πρώτοι» «έσχατοι». "Ετσι σε κάθε περίπτωση έχουμε ανάγκη από φλογερή ψυχή και τότε τίποτε δεν εμποδίζει να γίνει κάποιος μέγας και θαυμαστός.

Ή ελπίδα

Και με το τόσο ζωηρό αυτό και εντυπωσιακό παράδειγμα από τα ήθη της εποχής του, ο ίερός. Χρυσόστομος ακόμη μία φορά επανέλαβε με πατρική φιλοστοργία το παρήγορο κήρυγμα του περί μετανοίας. Κυρίως προς εκείνους, πού τους έπίεζαν απελπιστικά τα πάθη τους και ή αμαρτωλή ζωή τους.

Κουράγιο! αδέλφια, πνευματικά μου παιδιά, τους έλεγε. Μην άπελπίζεσθε. Ούτε το πλήθος των αμαρτημάτων, ούτε ή μακροχρόνια θητεία σας σε έξεις και συνήθειες ξένες στο θέλημα του θεού, μπορούν άνθρωποι προαπολαμβάνουν τα αγαθά, τα άρρητα της βασιλείας του Θεού.



Διότι είναι σχεδόν γεγονός αναμφισβήτητο -ποιος το αγνοεί;- ότι την πρώτη «ευφορία» από την άποσκίρτηση, από την απεμπόληση των θείων δικαιωμάτων, την ακολουθεί γρήγορα ως σύντροφος αχώριστος ή πικρία, ή απογοήτευση. Ή ηδονή γρήγορα μεταβάλλεται σε οδύνη, ώστε με τόση αυτοπεποίθηση να ψάλλει ό φιλοσοφημένος υμνωδός της Εκκλησίας μας: «"Αλγος τω Αδάμ έχρημάτισεν ή τον ξύλου άπόγενοις...».


Εδώ βρίσκεται όλο το δραματικό «μεγαλεϊο» της δυστυχίας μας. Ή «λύπη» του Πνεύματος του Αγίου. Ή θλίψη των αγίων αγγέλων, των φρουρών της ταλαίπωρου ζωής μας, καθώς ψάλλουν τον αιώνιο ύμνο τους ενώπιον του θεού του Τρισάγιου!

'Αλλά ακριβώς, εάν υπήρξε ποτέ άνθρωπος που να κατενόησε τόσο βαθειά αυτόν τον ανθρώπινο πόνο, τη δυστυχία, την αφόρητη του ασώτου υίοϋ και να συμπαραστάθηκε με τόση αγάπη, δύσκολα θα ευρεθεί δεύτερος από τον πασίγνωστο Πατέρα και Διδάσκαλο της Εκκλησίας μας, τον "Αγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο. Υπεστήριξε τον απογοητευμένο από την αμαρτία άνθρωπο μέχρι παρεξηγήσεως από τους «άγαν φιλόσοφοϋντας» της εποχής του.


Αυτό αποδεικνύουν οι αθάνατοι λόγοι του, ό μαρτυρικός βίος του, το απόσπασμα ομιλίας του, πού αναφέρθηκε προηγουμένως. Ποιος δεν αμφιβάλλει ότι από το ενθαρρυντικό και παρήγορο κήρυγμα του έχει άμεση ανάγκη και ό τόσο ταλαιπωρημένος από το κακό άνθρωπος της εποχής μας; 'Από τα υπέροχα μηνύματα του: «ΜηΔεις τοίνυν των εν κακία άπογινωσκέτω... Μηδέποτε άπογνως, άλλ' αεί θαρρεί και δυνάστηοον αυτόν...».

αρχ.Χρυσοστόμου Βαγιανού-περιοδικό ''Εφημέριος''